Nieuwsbrief maart 2015

VAN HET BESTUUR


Algemene Ledenvergadering
Op 24 maart 2015 hopen we onze Algemene Ledenvergadering te houden. Tijdens die vergadering kunt u weer kennis maken met de activiteiten van en binnen de vereniging.


De voorlopige agenda is als volgt:

 
1. Opening door de voorzitter.
2. Berichten van verhindering, ingekomen stukken en mededelingen.
3. Vaststellen van de notulen van de Algemene Ledenvergadering van 25 maart 2014.
4. Terugblik en vooruitblik OVF waaronder:
    –   Jaarverslag 2014
    –   Jaarrekening 2014
    –   Verslag kascommissie
    –   (Her)benoeming leden Kascommissie
    –   Begroting 2015
    –   Voorstel de contributie voor 2016 niet te verhogen
    –   Jaarverslag Collectiecommissie.
5. Presentaties e.d.
    –  De Collectiecommissie aan het woord.
    –  Museumdirecteur Onno Maurer spreekt over de laatste nieuwtjes.
    –  Introductie nieuwe SFP-publicatie “Amersfoort op Haanhoogte”.

       Een boek met prachtige kleurenfoto’s die gemaakt zijn met behulp van een drone,  

       waardoor sprake is van een heel bijzonder perspectief. De begeleidende teksten zorgen

       voor historie en duiding. Na afloop van de vergadering is het boek te koop voor een

       speciale prijs € 10 (normale ledenprijs € 12,50; winkelprijs € 14,95)
6. Bestuurssamenstelling.
7. Overige mededelingen:
    –  Stichting Fonds Bos
    –  Stichting Flehite Publicaties (SFP).
8. Wat verder ter tafel komt.
9. Rondvraag.
10. Sluiting.


Alle vergaderstukken liggen vanaf 13 maart 2015 ter inzage bij de balie van Museum Flehite en zijn vanaf die datum ook te vinden op de website van de Vereniging www.historisch- amersfoort.nl

iNeuwe rubriek?

De Nieuwsbrief kan een voertuig zijn voor leden met een gelijksoortige belangstelling om met elkaar in contact te komen. Ook kan verteld worden over uitkomsten van historisch onderzoek. Of gewoon een stukje over een interessant boek of belangwekkende tentoonstelling. In het kopje staat een vraagteken. Schroom niet om van deze mogelijkheid gebruik te maken, zodat het vraagteken kan verdwijnen en de Nieuwsbrief nog meer een ledenorgaan wordt. De eindredacteur (p.jonkman@kpnmail.nl) behoudt zich wel het recht voor om inzendingen te redigeren (in overleg met de inzender).


Nieuwe Leden:

Gegevens verwijderd om privacy redenen.

MUSEUM FLEHITE ZOEKT EMIGRANTEN
Heel veel mensen hebben een familielid of goede vriend die de wijde wereld in getrokken is. Vaak blijkt er nog steeds een hartelijk contact te bestaan en hoort daar een leuk of roerend verhaal bij. Museum Flehite is op zoek naar deze verhalen en foto’s voor de tentoonstelling Thuis in twee werelden: emigranten toen en nu die vanaf 18 juli te zien is.


Op zoek naar werk, rust, ruimte of avontuur vertrekken jaarlijks duizenden Nederlanders naar het buitenland. Bij zulke grote aantallen zou je haast denken dat emigratie ‘best goed te doen’ is, maar het is hard werken. Waar de emigrant ook heengaat en hoe goed hij/zij zich aan weet te passen, ieder ervaart vroeger of later een gevoel van vervreemding en verlies. Emigranten leven altijd in twee culturen.
Hierover gaat de tentoonstelling Thuis in twee werelden: emigranten toen en nu, die van 18 juli tot 18 oktober te zien is in het museum. Vier windrichtingen staan elk symbool voor een ander type emigrant: in het westen vinden we de pionier, in het noorden de nieuwe emigrant, in het oosten de expat en in het zuiden de semigrant.


Gerard en Greet Pommer uit Hoogland vertrekken naar Australië, 1953.

De bezoeker gaat de wereld rond en de geschiedenis door aan de hand van de boeiende verhalen van zestien emigranten (waaronder vier kinderen). Zo is te ervaren hoe Wolfert van Kouwenhoven in 1625 van Amersfoort naar Amerika reisde en Nieuw-Amersfoort stichtte. Ook is te zien dat René Clement in Orange City (Iowa) een wel heel Nederlands stadje vond en hoe kunstenares Maartje Blans beïnvloed werd door haar verblijf in Beijing. Met de bijbehorende app kun je in de huid van de emigrant kruipen en zelf uitvinden hoe het is om te emigreren.


Foto’s gezocht
Museum Flehite zoekt foto’s met een verhaal van emigranten. Deze kunnen worden gestuurd via de post naar Museum Flehite, t.a.v. Gerard Raven, Breestraat 80, 3811 BL Amersfoort. De foto’s en verhalen worden geplaatst in de tentoonstelling en op de website. De mooiste verhalen zijn met een QR-code voor iedere bezoeker leesbaar op zijn of haar smartphone.

AMERSFOORT OP HAANHOOGTE
Amersfoort op Haanhoogte, Stichting Flehite Publicaties, Jan Carel van Dijk (samenstelling en tekst), Wim ter Hart (fotografie), ISBN 978 90 8207 481 9, niet-leden € 14,95 (verkrijgbaar bij de betere boekhandel, VVV en museum Flehite), leden OVF € 12,95 (tijdens de jaarvergadering € 10,00),

‘Amersfoort op Haanhoogte’ is de titel van een prachtig nieuw boek over de Keistad. Luchtfotograaf Wim ter Hart zorgde voor bijzonder mooie plaatjes, die samensteller en tekstschrijver Jan Carel van Dijk verrijkte met historie en duiding (zoals burgemeester Lucas Bolsius het in zijn voorwoord noemde).


Superscherpe beelden van belangrijke plekken in Amersfoort zijn voorzien van compacte verhalen met een maximale hoeveelheid aan informatie. Naast vele wetenswaardigheden, biedt het boek daardoor in feite een beknopte geschiedenis van de stad.


De bundeling met door Wim ter Hart gemaakte foto’s is uniek, want niet eerder is een compleet boek met drone-opnamen verschenen. Deze recente techniek leverde plaatjes op met een heel bijzonder perspectief. Voor schrijver Jan Carel van Dijk is het inmiddels zijn negende titel en elfde boek: van één publicatie is er namelijk al een tweede druk en van een andere tevens een Engelstalige versie.

Het boek zal worden gepresenteerd tijdens de Algemene Ledenvergadering van de OVF, te houden op 24 maart a.s. Tijdens die vergadering zal het boek voor aanwezige leden verkrijgbaar zijn voor € 10,-.(normale ledenprijs € 12,50)

Vanaf 25 maart ligt het in de boekhandel (€ 14,95).

30 JAAR TUSSEN KUNST EN KITSCH IN 101 ONTDEKKINGEN
Museum Flehite, 19 april t/m 12 juli 2015


Turquoise karaf, gegraveerd door Willem van Heemskerck


Naar aanleiding van het dertigjarig bestaan van AVROTROS-televisieprogramma Tussen Kunst en Kitsch opent binnenkort in Museum Flehite de tentoonstelling ’30 jaar Tussen Kunst en Kitsch in 101 ontdekkingen.’ De tentoonstelling komt tot stand in samenwerking met AVROTROS en wordt samengesteld door de experts van het programma. De veertien ‘gastconservatoren’ selecteerden samen ruim 100 bijzondere voorwerpen en schilderijen die zij de afgelopen jaren taxeerden tijdens Tussen Kunst en Kitsch. Hun selectie is vanaf 19 april te zien in het Amersfoortse museum.


‘30 jaar Tussen Kunst en Kitsch in 101 ontdekkingen’ toont ruim 100 buitengewone objecten met een bijzonder verhaal. Er is onder andere 17e eeuws glas te zien, art deco-voorwerpen, werk van grote namen zoals Escher, Picasso en Pieter Breughel de Jonge. Er zijn juwelen, archeologische vondsten en Delfts aardewerk. Elke expert selecteerde zeven pareltjes uit het eigen expertisegebied.
Mooie en bijzondere kitsch is ook in de tentoonstelling te vinden. Een roze vijfdelig klokkenstel bijvoorbeeld. Of een houten ‘stilletje’ (poepdoos). Deze stond bij deftige huizen meestal in de slaapkamer, maar in de 17e eeuw was het zelfs niet ongewoon dat zo’n ‘doos’ in de eetkamer stond! Achter een mooi kamerscherm, dat wel.
Een ontdekking in Tussen Kunst En Kitsch leidde in 2007 zelfs tot een tentoonstelling in Amersfoort. In 2006 toonde de heer Dik Mintjes in het tv-programma namelijk enkele schilderijen aan expert Frank Welkenhuysen. Deze herkende het als werk van de Amersfoortse schilder Albert Fiks en bracht de heer Mintjes in contact met Museum Flehite. Dit resulteerde in een tentoonstelling en monografie over deze veelzijdige vergeten kunstenaar. Tussen Kunst en Kitsch-presentator Nelleke van der Krogt sprak destijds het openingswoord bij deze expositie.

Bij de zoektocht naar een locatie voor 30 jaar Tussen Kunst en Kitsch in 101 ontdekkingen kwamen de experts uit bij het centraal gelegen Museum Flehite in Amersfoort. Museum Flehite, gevestigd in drie laatmiddeleeuwse muurhuizen, biedt bovendien de huiselijke ambiance waarin de objecten uit de huiskamers van diverse Nederlanders, uitstekend tot hun recht komen.


Publicatie

Bij de tentoonstelling verschijnt gelijktijdig de publicatie Tussen Kunst en Kitsch, 101 ontdekkingen. In dit rijk geïllustreerde boek vertellen de experts over hun ervaringen tijdens de opnamedagen van Tussen Kunst en Kitsch. Bovendien worden ruim 100 topstukken uit het tv-programma nader belicht in woord en beeld. De publicatie wordt uitgegeven door Waanders & De Kunst.


Activiteiten
Gedurende de tentoonstelling zullen er diverse lezingen, rondleidingen en andere activiteiten georganiseerd worden waaraan de experts hun medewerking verlenen.


ONTHULLING MONUMENT MONDRIAAN IN GEBOORTESTAD AMERSFOORT
Op zaterdag 7 maart, de geboortedag van Piet Mondriaan, is de feestelijke onthulling van Monument Mondriaan aan de Kortegracht te Amersfoort. Het kunstwerk, ontworpen door Frank Halmans, kijgt een plek tegenover het Mondriaanhuis, het geboortehuis van Mondriaan. De feestelijke onthulling vindt plaats om 11 uur en wordt verricht door de wethouder van Cultuur, Pim van den Berg.


In 2013 gaven de gemeente Amersfoort en het Mondriaanhuis drie kunstenaars de opdracht om een monument voor Mondriaan te ontwerpen, dat herinnert aan de kindertijd van de wereldberoemde schilder. Mondriaan werd immers in Amersfoort geboren en bracht hier de eerste acht jaar van zijn leven door. Frank Halmans, Paul de Reus en Andrei Roiter gaven daar ieder op een heel eigen wijze invulling aan.
Het ‘telraam’ van Frank Halmans werd door het publiek verkozen als beste ontwerp. Het kunstwerk is aan het hek aan de voorzijde van het museum bevestigd en herinnert aan de kleine Mondriaan die daar mogelijk in zijn babybox mee speelde. Daarnaast refereert het ‘telraam’ aan de school die eind negentiende eeuw in het Mondriaanhuis gevestigd was met de vader van Mondriaan aan het hoofd. Het monument van Halmans maakt slim gebruik van de omgeving door het te integreren met het hekwerk langs de gracht en verenigt eenvoud, nostalgie en zeggingskracht. Met de steun van gemeente, donateurs en vrienden van het Mondriaanhuis kon het idee daadwerkelijk worden uitgevoerd.


Amersfoort geboortestad Mondriaan
De onthulling van het Monument Mondriaan past in het voornemen van het Mondriaanhuis om de komende jaren samen met diverse organisaties in de stad meer voor het voetlicht te brengen dat Piet Mondriaan zijn wortels heeft in het Amersfoortse. Het Mondriaanhuis is daarom ook verheugd dat de Kunstvaarroute 2015, waarbij in en om de grachten kunstwerken van hedendaagse kunstenaars te zien zijn, in het teken staat van Mondriaan.

NIEUWE DIRECTEUR VOOR ARCHIEF EEMLAND

Per 1 april is Ina Loovers de nieuwe directeur van Archief Eemland. Met Ina hebben we een goede opvolger gevonden voor Alice van Diepen die recent is overgestapt naar een nieuwe baan bij de Bibliotheek Deventer.
Ina heeft diverse functies bekleed binnen de gemeente Amersfoort zoals Hoofd Stedelijk Beheer, Hoofd Geo-informatie en Hoofd Gemeentelijke Informatiecentrum Observant. Tot 1 april is zij nog werkzaam in haar functie als afdelingshoofd Sociale Werkteams. De keuze voor Ina is het resultaat van een interne gemeentelijke sollicitatie- en selectieprocedure, waarvoor zich meer belangstellenden hadden gemeld. Ina is met haar ervaring als veelzijdige en ervaren manager én met haar brede interesse voor de stad de juiste match gebleken.
Ina: “Archief Eemland daagt mij uit door de verscheidenheid aan werkzaamheden. Enerzijds is het beheren van de archieven van Amersfoort en regio een belangrijk fundament. Het duurzaam toegankelijk maken van digitale informatie vraagt om initiatief, sturing en uitvoering. Anderzijds speelt de samenwerking in het Eemhuis een grote rol. Ik zie het als een uitdaging samen met de partners hiervan een succes te maken.” De komende tijd zal Ina gebruiken om alle betrokkenen en het werk van Archief Eemland goed te leren kennen.

MODERNE DEVOTIE IN AMERSFOORT
Onderstaande brief ontving het college van Amersfoort. Hoewel in Amersfoort de Moderne Devotie een grote vlucht nam, was er bij de gemeente over dit onderwerp weinig bekend.
Daarom een oproep aan de leden van de OVF. Wat is bij u bekend over de Moderne Devotie in Amersfoort, wat is daarvan nu nog zichtbaar en wat kan daar nu nog mee gedaan kan worden?
           

            Aan het College en de Raad van de Gemeente Amersfoort


            Van actuele Moderne Devotiebeweging


            Onderwerp : Moderne Devotie in Utrecht


            Datum : 6 januari 2015


            Geachte College, geachte Raad


            de afgelopen jaren groeit de bekendheid van de Moderne Devotie    

            beweging (Geert Groote en Thomas à Kempis) in Nederland en is er zelfs een actuele

            Postmoderne Devotiebeweging die stevig aan de weg timmert. In november 2011

            tekenden de burgemeesters van Zwolle en Deventer een intentieovereenkomst om

            de Moderne Devotie in alle opzichten weer een gezicht te geven in Nederland.

            De Moderne Devotie is een hervormingsbeweging uit de Middeleeuwen binnen de

            Katholieke Kerk, die een heel groot deel van Nederland in tweehonderd jaar, in

            positieve zin, beïnvloed heeft.

            Steeds meer mensen uit Nederland ontdekken wanneer ze in Deventer of Zwolle zijn,

            of anderszins contact hebben, dat de Moderne Devotie beweging verankerd is in de  

            identiteit van het hele land en daarmee ook in de provincie Utrecht.

            Vandaar dat u nu wordt gevraagd om zich op een of andere manier aan te sluiten bij

            deze beweging van de Moderne Devotie, met haar oorsprong in de IJsselstreek. Niet

            alleen voor het toerisme is het een welkome aanvulling, ook het weer zichtbaar maken

            van de eigen identiteit geeft gemeentes extra kracht en uitstraling. Tevens biedt de

            Moderne Devotie een spiegel voor de veranderingen in de huidige tijd.

            De gemeente Amersfoort kent een lange geschiedenis wanneer het gaat om de

            Moderne Devotie. Zo stonden er twee zusterhuizen van de Moderne Devotie in

            Amersfoort (Agnes en Agatha); zij volgden de derde regel. Later kozen de zusters

            voor de kloostervorm en vormden een klooster van de Moderne Devotie.

            Een ander zusterhuis koos vanuit Bunschoten voor diezelfde weg, ze vestigden zich in

            Amersfoort. Daarnaast kwamen broeders vanuit Soest om het klooster Andrieskamp te

            stichten. Een andere groep broeders van het gemene leven, vanuit het Sint Janshuis,

            kozen eveneens voor het klooster van de Moderne Devotie.

            De Moderne Devotie kent een rijke geschiedenis en heeft misschien in de

            tweehonderd jaar dat ze aanwezig was in Nederland meer invloed gehad dan de

            Hanze. Belangrijke waarden uit deze beweging zijn nu weer terug te vinden in de

            huidige samenleving. Waarden zoals verbinding, zorg, gemeenschap,

            talentontwikkeling, ruimte voor ieder mens en samengaan voor een overstijgend doel

            met respect voor, en gebruikmakend van, de kracht en eigenwaarde van de ander.

            Het zal daarom een geweldige stap zijn voor de Gemeente Amersfoort om de actuele

            en historische beweging van de Moderne Devotie te erkennen.

            U hoeft daarvoor geen intentieovereenkomst te sluiten, u kunt als Gemeente zelf

            kiezen voor welke vorm van steun u kiest. De intentieovereenkomst is wel als bijlage

            toegevoegd om u een indruk te geven dat het niet om een beweging van een kleur

            en een sector gaat, maar dat het juist om een integrale gemeenschapsbeweging

            gaat.

            Dezer dagen ontvangen meer dan honderd plaatsen in Nederland een soortgelijke 

            brief.

            Hoogachtend,

            In afwachting van uw reactie,


            hartelijke groeten,


            namens de Postmoderne Devotiebeweging

Mink de Vries Coördinator Postmoderne Devotie Beweging
            Tichelmeesterlaan 73
            8014 LM Zwolle
            06-28987955
devriesvrolijk@tiscali.nl

LUID DE NOODKLOK IN AMERSFOORT
Een stad met financiële problemen kan rare beslissingen nemen. Uit financiële nood dreigt de nog onbebouwde grond nabij het Eemplein en de Eemhaven bebouwd te worden met een complex, bestaande uit hoogbouwappartementen, wat uiteraard het aanzien langs de haven naar de Koppelpoort en binnenstad en niet mooier op maakt.
Daar Amersfoort zich profileert als toeristische stad zou dit complex niet mogen passen bij Eemhaven en Koppelpoort, al laat het bestemmingsplan het wel toe.
Door enkele Amersfoorters zijn plannen ontwikkeld om op deze plek geen appartementen te bouwen, maar de uit 1765 daterende oliemolen “De rijzende zon” op deze plek weer te herbouwen. Deze molen was uniek, daar deze aan een zijde een woonhuis had en aan de andere zijde bedrijfsruimte. Helaas is het gebouw na een verbouwing ingestort en in 1940 gesloopt.
Met de herbouw van de (werkende) molen krijgt Amersfoort er een toeristische trekpleister bij, passend bij het historische industriële klimaat langs de Eemhaven. De Eemhaven en het Eemplein kunnen met deze molen een positieve uitstraling krijgen.


Als u het met deze noodoproep eens bent, kunt u uw adhesie betuigen bij Jan van ’t Hof (JanHof@hotmail.com) . Op korte termijn wordt een burgerinitiatief voorbereid.

AGENDA
Dinsdag 24 maart 2015: Algemene ledenvergadering OVF
Dinsdag 28 april 2015: OVF-lezing: Ludo Jongen: Ansfridus.
Dinsdag 26 mei 2015:


De OVF-lezingen – tenzij anders vermeld – worden gehouden in Museum Flehite, beginnen om 20.00 uur en zijn gratis toegankelijk voor leden van de OVF. Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50.
Met het oog op de beveiliging van het museum moet u er rekening mee houden dat te laat komen bij de lezingen betekent dat u voor een dichte deur komt te staan. We sluiten de deur om 20.00 uur.


NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Zie ook www.ngv.nl bij afdeling Amersfoort e.o.
Donderdagmiddag 12 maart 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagavond 26 maart 2015 spreekt Rosalien Fiedeldij Dop over Erochique.
Donderdagmiddag 9 april 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagavond 16 april 2015 presentatie “Het bewaren waard”, na de afdelingsledenvergadering.
Donderdagavond 7 mei 2015 houdt Bert Willemen een lezing over ‘Met hond en hondenkar terug in de historie’.
Donderdagmiddag 21 mei 2015 spreekuur familiegeschiedenis.


GILDE-LEZINGEN
Celzusterenzaal Armen de Poth 14.00 – 16.00 uur
Woensdag 22 april: Francien Snieder, Ontwikkeling van Amersfoort van de 11e tot de 16e eeuw.


HISTORISCH CAFE
U bent op donderdag 12 maart 2015 vanaf 17.00 uur weer van harte welkom bij het Historisch Café.
In maart nemen we met het Historisch Café een kijkje bij Stichting De Armen de Poth. (Let op: dus niet in het Eemhuis!)


De St. Rochuskapel is volledig gerestaureerd. Regent en restauratie-architect G.W. van Hoogevest vertelt over de geschiedenis van de kapel en de restauratie.
De Sint Rochuskapel is het oudste gebouw op het terrein van de stichting De Armen de Poth. Kort na 1500 is de kapel gebouwd. Vanaf dat moment werden missen in de kapel opgedragen. Na 75 jaar raakte de kapel die functie kwijt, een gevolg van de Beeldenstorm. Als rommelbewaarplaats en pakhuis werd het gebouw sindsdien gebruikt. Door gebrek aan een duidelijke functie heeft het niet veel gescheeld of de kapel zou rond 1900 worden afgebroken. In 1905 is de kapel gerestaureerd en sindsdien regelmatig onderhouden.
Enige maanden geleden is de kapel weer onderhanden genomen. Ir. G.W. van Hoogevest, regent in het college van De Armen de Poth, belast met bouwzaken, was verantwoordelijk voor de jongste restauratie. Onder toeziend oog van medewerkers van Van Hoogevest Architecten uit Amersfoort is de restauratie van de Sint Rochuskapel naar volle tevredenheid uitgevoerd.


Iedere maand vindt er een korte presentatie plaats over een historisch onderwerp of daaraan verwant. Daarnaast is er altijd volop gelegenheid om anderen met historische belangstelling te ontmoeten. De toegang is gratis, drankjes zijn voor eigen rekening. U bent van harte welkom.

LEZINGEN IVN / LANDSCHAP ERFGOED UTRECHT / UTRECHTS LANDSCHAP / NATUUR- EN MILEUFEDERATIE
De samenwerkende Utrechtse natuur- en milieu organisaties hebben vorig jaar de handen ineen geslagen om hun vrijwilligers een groter aanbod van interessante, boeiende lezingen te kunnen bieden. Vanwege het grote succes organiseren we dit jaar opnieuw een serie van 10 lezingen die plaatsvinden op landgoed Oostbroek in De Bilt. U kunt gratis deelnemen, maar aanmelden is noodzakelijk.


31 maart:         Vliegbasis Soesterberg
28 april:           Agrarisch Natuurbeheer
2 juni:              NatuurWerkt!
30 juni:            De das in de provincie Utrecht
25 augustus:    Landschapsfotografie
29 september:  Het nachtleven van de boommarter
27 oktober:      Ringslangen
24 november:   De relatie tussen groene leefomgeving en gezondheid