Nieuwsbrief april 2022

Van het bestuur

JAN CAREL VAN DIJK ERELID VAN OVF

Jan Carel van Dijk en Jelle Hekman

De algemene ledenvergadering van de Oudheidkundige Vereniging Flehite van 22 maart heeft secretaris Jan Carel van Dijk bij zijn afscheid benoemd tot erelid. Van Dijk was negen jaar secretaris van de vereniging. Daarnaast schreef hij vele historische boeken en artikelen over Amersfoort.

Hij gebruikte daarbij zijn omvangrijke collectie ansichtkaarten van de stad. In de loop der jaren verzamelde hij meer dan tienduizend kaarten. Hij kreeg het erelidmaatschap vooral voor zijn verdiensten om de geschiedenis van Amersfoort toegankelijk te maken voor een breed publiek.

Jan Carel van Dijk blijft voor de OVF nog wel fungeren als vraagbaak. Met zijn kennis van de Amersfoortse geschiedenis en zijn brede netwerk kan hij vragenstellers snel een antwoord geven of doorverwijzen.


KORTE TERUGBLIK OP DE ALGEMENE VERGADERING

De Algemene Ledenvergadering (ALV) van Oudheidkundige Vereniging Flehite werd dit jaar gehouden op 22 maart in de Stad van Cahen. Er waren 37 leden aanwezig.
De jaarrekening 2021 en de begroting 2022 zijn goedgekeurd. Het jaar 2021 werd afgesloten met een positief resultaat van 6.500 euro. Op basis van de begroting voor 2022 besloot de ALV om de contributie voor 2023 niet te verhogen.


Bestuursleden Jelle Hekman en Klaas de Boer werden voor een termijn van drie jaar herbenoemd. Jop Mendelts (foto) werd benoemd als nieuwe secretaris.

Voorzitter Jelle Hekman en secretaris Jan Carel van Dijk noemden de belangrijkste vaste activiteiten van het jaar 2021: het verschijnen van de Kroniek, het Historisch Jaarboek en twee nieuwe publicaties, Ruim anderhalve eeuw Amersfoorts garnizoen en Amersfoort ontrafeld – Een beknopte geschiedenis. Bestuurslid Nelleke Visscher lichtte toe dat een aantal lezingen in verband met de coronamaatregelen niet door kon gaan. Soms werd dat opgelost met een digitale lezing. Veel mensen bezochten de lezing over Kattenbroek, waarvan ook een videofilm is gemaakt. Daarnaast zijn er zes podcasts gemaakt over de geschiedenis van Amersfoort.

Na de vergadering hield Lydia Edelkoort een lezing over de restauratie van Het gezicht op Amersfoort van Matthias Withoos. Dit schilderij keert binnenkort terug naar museum Flehite.


OVF-activiteiten

Lezingen

OVF-leden kunnen de lezingen gratis bijwonen. Niet-leden verzoeken wij 5 euro over te maken op bankrekeningnummer NL95 INGB 0003 7956 66 t.n.v. Oudheidkundige Vereniging Flehite o.v.v. de datum en de titel van de lezing.


Het rampjaar 1672

Zesde Brongerslezing door Luc Panhuysen | 12 april

Adam Frans van der Meulen, De overtocht van Lodewijk XIV over de Rijn bij het Tolhuis bij Lobith, 12 juni 1672, Rijksmuseum Amsterdam

Op 12 april houdt Luc Panhuysen de zesde Brongerslezing. Hij neemt ons mee naar het Rampjaar 1672, waarin de Republiek ‘redeloos, reddeloos en radeloos’ was en dat dit jaar op vele plekken wordt herdacht. Nederland werd 350 jaar geleden meegesleurd in de maalstroom van gebeurtenissen en kwam veranderd uit de strijd. Wat gebeurde er precies? Hoe wist ons kleine land zich staande te houden tegenover de overmacht?

Met de tweejaarlijkse Brongerslezing biedt de OVF een platform aan geïnteresseerden in historie en erfgoed in de regio Eemland. Leden van de OVF, de Historische Kring Hoogland, de Historische Kring Leusden, de Historische Vereniging Soest-Soesterberg en de Historische Vereniging Bunscote zijn van harte welkom.
Voorafgaand aan de lezing is er vanaf 18.30 uur gelegenheid tot ontmoeting onder het genot van een lichte avondmaaltijd. U kunt dan ook kennismaken met de activiteiten van de historische verenigingen in onze regio. Het Amersfoortse ensemble Flehite Sinfonietta zorgt voor de muzikale intermezzo’s tijdens deze avond.

Luc Panhuysen studeerde geschiedenis, werkte daarna tien jaar als journalist en heeft diverse historische publicaties op zijn naam staan, waaronder een studie over het Rampjaar 1672.

Deelname is gratis voor leden van de OVF en de andere historische verenigingen uit de regio Eemland. Aanmelding kan nog tot uiterlijk maandag 11 april (9.00 uur) via ovfaanmeldingen@gmail.com. Graag vermelden met hoeveel personen u komt, of u gebruik maakt van de maaltijd en van welke vereniging u lid bent. De Joriskerk biedt plaats aan veel bezoekers, maar voor de maaltijd is het aantal gasten gelimiteerd.

Datum: 12 april
Locatie: Sint-Joriskerk, Hof 1, Amersfoort

Inloop en maaltijd: vanaf 18.30
Tijd: 20.00 – 22.00 uur


Nieuwe onderzoeksbevindingen over Kamp Amersfoort

Op dinsdag 26 april en donderdag 28 april worden aan de OVF-leden een lezing en rondleiding aangeboden in Kamp Amersfoort. De lezing van Floris van Dijk (foto) gaat over verschillende nieuwe onderzoeksbevindingen van hem en zijn team.

Onder meer over de grondlegger van het kamp, commandant Walter Heinrich, over de identiteit van 35.000 van de 47.000 gevangenen, over de 2.500 Joden (eerder geschatte aantal: 850) die er gevangen hebben gezeten, over de Arbeitseinsatz en over de transporten van en naar Kamp Amersfoort.

Deze lezing stond gepland in januari, maar kon toen vanwege corona niet doorgaan. Alle eerdere aanmeldingen zijn in portefeuille gehouden, opnieuw aanmelden hoeft dus niet. U ontvangt zo spoedig mogelijk bericht voor welke avond we u hebben genoteerd.

Data: 26 en 28 april
Locatie: Kamp Amersfoort

Rondleiding: 19.00 – 20.00 uur
Lezing: 20.15 – 22.00 uur


Lezing over het Soesterkwartier | 17 mei

Tot ongeveer 1850 behoorde het Soesterkwartier tot het buitengebied van Amersfoort. Door de komst van twee spoorlijnen ontstond er een afgeschermd gebied, dat aanvankelijk de naam Spoorwijk kreeg. De komst van het spoor en de Wagenwerkplaats genereerde veel werkgelegenheid. Er werden voor de arbeiders woningen gebouwd.

Wijkmuseum Soesterkwartier (H. Kroes, 1914)

In het begin met name aan de zuidzijde van de wijk, vanaf de jaren dertig aan noordzijde, respectievelijk de Rivierenbuurt en de Bomenbuurt. Vanaf eind jaren tachtig ontstonden grootschalige uitbreidingsplannen, wat geresulteerd heeft in een nog uit te werken plan Langs Eem en Spoor.

Op 17 mei wordt er in samenwerking met het Wijkmuseum Soesterkwartier een lezing georganiseerd over deze wijk. Er zijn deze avond twee sprekers: Jan Carel van Dijk en Johan Galjaard.

Aan de hand van prachtige foto’s uit zijn privécollectie loopt Jan Carel van Dijk met zevenmijlslaarzen door de boeiende geschiedenis van het Soesterkwartier. Zaken die aan de orde komen zijn onder meer de ruimtelijke ontwikkeling van de wijk en de diverse vormen van werkgelegenheid.

Johan Galjaard is als stedenbouwkundige verbonden geweest aan SVP Architecture and Urban Design en maakt op dit moment deel uit van de programmaraad van FASadE. Hij is gespecialiseerd in het werk van David Zuiderhoek, ontwerper van onder andere de Bomenbuurt in het Soesterkwartier.

U moet zich voor deze lezing aanmelden bij ovfaanmeldingen@gmail.nl.

Datum: 17 mei
Locatie: Orthodoxe Kerk Amersfoort, Matthias Withoosstraat 34
Inloop: vanaf 19.30 uur
Tijd: 20.00 uur


Soldaten in de stad – Amersfoort als garnizoensstad | 21 juni

Deze lezing van Jan Carel van Dijk zal gaan over Ruim anderhalve eeuw Amersfoorts garnizoen. Eén van de vele publicaties die Van Dijk heeft uitgebracht.

Tijdens de lezing zullen veel nog nooit vertoonde foto’s en unieke filmpjes een beeld geven van de militaire aanwezigheid in de stad door de jaren heen. Voor of na de lezing is er gelegenheid om het Cavaleriemuseum te bezichtigen.

Nadere gegevens volgen. Aanmelden via ovfaanmeldingen@gmail.com.

Datum: 21 juni
Tijdstip: overdag
Locatie: Cavaleriemuseum, Bernhardkazerne


Excursies in voorbereiding

– Een fietstocht naar aanleiding van de lezing over het Soesterkwartier
– Een fietstocht door De Isselt, in samenwerking met Siesta
– Een wandeling door de Frisiabuurt (omgeving Borgesiuslaan/Schaepmanlaan), onder leiding van Dick Haver Droeze

Meer informatie over deze excursies volgt in de komende nieuwsbrieven.


Ook interessant…

Lezing door Jan Noorlandt – 12 april
Culturele aspecten van 100 jaar geboortekaartjes

Neerlandicus Jan Noorlandt heeft on­der­zoek gedaan naar Nederlandse en Vlaamse geboortekaartjes en zijn bevindingen vastgelegd in het boek Jongen of meisje, culturele aspecten van geboortekaartjes van 1919-2019.

Begin twintigste eeuw doken de eerste geboortekaartjes in Nederland op. Noorlandt schetst de ontwikkelingen in opmaak en inhoud gedurende de afgelopen honderd jaar: van eenvoudige melding van de geboorte van een kind tot de meest uitbundige en grappige hedendaagse aankondigingen. Het geloof drukte eveneens zijn stempel op het uiterlijk van de geboortekaartjes.

Ook niet-leden zijn welkom; er wordt geen entree geheven.

Locatie: De Koningshof, De Blekerij 33, Leusden
Inloop: vanaf 13.30 uur
Tijd: 14.00 – 16.00 uur


Mondriaan 150


Op 7 maart was het 150 jaar geleden dat kunstenaar Piet Mondriaan in Amersfoort werd geboren. Dat wordt gevierd met een uitgebreid cultureel programma. Kijk hier voor alle activiteiten