Nieuwsbrief augustus 2010

TWITTEREN OVF EEN SUCCES!

In de vorige Nieuwsbrief meldden we u dat de OVF ging Twitteren. Dit betekent het versturen van korte berichten, ‘tweets’, over Amersfoort en geschiedenis. Iedereen op internet kan deze tweets zien en volgen via de link http://twitter.com/HistAmf of via de homepage van de OVF: www.historisch-amersfoort.nl (linksboven klikken op het woord ‘twitter’).

Inmiddels heeft de OVF al zo’n 50 tweets verstuurd over uiteenlopende onderwerpen. Voor een deel worden tweets van anderen overgenomen en opnieuw verstuurd (dit zijn ‘retweets’, met afkorting ‘RT’, zoals van Archief Eemland), voor een ander deel gaat het om nieuws dat uit diverse media (websites, e-mails, kranten) over is genomen. Tot slot laten we onder de kop ‘Het spoor terug’ vooral nieuws zien uit Amersfoortse kranten van precies 50, 100 of 150 jaar geleden. Deze kranten zijn gedigitaliseerd door Archief Eemland en gratis toegankelijk via www.archiefeemland.nl .

Het twitteren door de OVF is inmiddels een succes, want de berichten worden standaard gevolgd door tientallen individuen en organisaties. Dit is te zien aan het aantal ‘followers’. Verder worden de tweets van de OVF regelmatig overgenomen door anderen, in het bijzonder door Bibliotheken Eemland.

Volg ons dus ook op Twitter!

OPROEP WEBMASTER

We zijn nog steeds op zoek naar een beheerder van onze website www.historisch-amersfoort.nl. Bent u bereid en in staat die taak op u te nemen, of kent u iemand die dat zou kunnen – bijvoorbeeld (klein)zoon of –dochter – neem dan contact op met bestuurslid Henk van Tilburg (info@cultuurverhalen.nl) of de huidige webbeheerder Albert Boersma (albert@chantab.nl)

LEZING REGIOCANON, 20 september 2010 (let op, gewijzigde datum!)

Jos Wassink en Mieke Heurneman (Landschap Erfgoed Utrecht) laten u kennismaken met de regiocanon van Eemland, die te vinden is op www.utrechtsecanons.nl. In de Eemlandcanon zijn de belangrijkste onderwerpen uit de regionale geschiedenis opgenomen, waarvan elke inwoner eigenlijk op de hoogte zou moeten zijn. De onderwerpen zijn bijeengebracht door de erfgoedinstellingen in de regio. In deze lezing hoort u meer over de achtergronden van de Eemlandcanon en de dilemma’s daarbij. Ook de nationale canon komt aan de orde en de mogelijkheid om lokale canons aan de Eemlandcanon te koppelen.

LEZING AMERSFOORT AAN ZEE; WAAR LAG DE GRENS TUSSEN ZEE EN EEM?

Dit onderwerp hoopt waterschapsarchivaris Margriet Mijnssen-Dutilh te behandelen tijdens de OVF-lezing op 19 oktober. Ze bespreekt de resultaten van haar onderzoek in de archieven van de vroegere waterschappen in het Vallei- en Eemgebied. De schriftelijke bronnen geven een ander beeld van de ontginning van de Eempolders ten noorden van Amersfoort dan de historisch-geografische theorie het voorstelt. Is de Eem van oorsprong een rivier of een groot moeras?

Deze lezing maakt deel uit van het programma van de Week van de Geschiedenis, dat dit jaar als thema heeft “Water en Land”

STICHTING BEHOUD KAPEL “ISSELT” OPGERICHT

Op donderdag 29 juli jl. is in de kapel “Isselt”, gelegen aan de Isseltseweg 155 te Amersfoort, ten overstaan van notaris Veldhuizen door ir. W. E. van Dam van Isselt de Stichting behoud kapel “Isselt” opgericht. Deze stichting heeft ten doel “het (onder)steunen van het duurzaam instandhouden van de kapel en de grafkelder alsmede van de (cultuur)historische functie daarvan, deel uitmakend van het Rijksmonument de kapelboerderij “Isselt” te Amersfoort, in de meest brede zin van het woord”(art 2 van de statuten).

Het stichtingsbestuur bestaat uit: mw. mr. M. Heyning-Horst, voorzitter, mw. M. Jorna, secretaris, jhr. mr. J. M. de Jonge, penningmeester, mr. J. P. C. van Dam van Isselt, lid, mw. E. C. van Dam van Isselt, lid.

EEN KERKSCHEURING IN OORLOGSTIJD

Studiemiddag, vrijdag 10 september 2010

Graag nodigen het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme, Museum Flehite en de Oudheidkundige Vereniging Flehite en u uit voor een bijeenkomst over het project ‘Een kerkscheuring in oorlogstijd’. Deze bijeenkomst wordt gehouden op vrijdag 10 september 2010 in de Mannenzaal van het Sint-Pieters- en Bloklandsgasthuis, Westsingel 47 te Amersfoort, tegenover Museum Flehite.

De Tweede Wereldoorlog was een ingrijpende ervaring voor de gereformeerden. Velen van hen verzetten zich actief tegen de Duitse bezetter, terwijl de Gereformeerde Kerken tegelijkertijd een intern conflict uitvochten, dat leidde tot de Vrijmaking van 1944. Op sommige plaatsen trachtte men beide zaken te scheiden. In Amersfoort en Utrecht werd de Vrijmaking uitgesteld tot na de bevrijding in mei 1945. Er is echter weinig bekend over de vraag hoe men destijds deze combinatie van verzet en scheuring beleefde. Hoe keken jongere gereformeerden uit Amersfoort en Utrecht aan tegen een kerkscheuring in oorlogstijd? Konden zij oorlog en kerkstrijd met elkaar rijmen? Wat bepaalde hun kerkelijke keuze?

Het Historisch Documentatiecentrum heeft in 2009 van het ministerie van VWS subsidie ontvangen om een aantal getuigen van oorlog en kerkscheuring te interviewen. De resultaten daarvan worden op deze middag gepresenteerd aan de hand van videofragmenten uit vraaggesprekken en enkele voordrachten.

Deelname aan de bijeenkomst is gratis. U kunt zich aanmelden voor deelname via e-mail hdc@ubvu.vu.nl, of telefonisch (020)5985270. Het aantal plaatsen is beperkt. Uw aanmelding wordt bevestigd.

PROGRAMMA

13.00 Ontvangst

13.20 Opening

13.30 Gerard Raven, ‘De gereformeerde kerken in Amersfoort 1940-1945’

14.00 Dick Kaajan, ‘De gereformeerde kerken in Utrecht 1940-1945’

14.30 Pauze

15.00 George Harinck, ‘Benne Holwerda als Amersfoorts predikant’

15.30 Wim Berkelaar, ‘Het project ‘Een kerkscheuring in oorlogstijd’, met vertoning van videofragmenten’

16.00 Receptie

Sprekers:

Gerard Raven is conservator van Museum Flehite in Amersfoort

Dick Kaajan is archivaris bij het Nationaal Archief in Den Haag

George Harinck is hoogleraar geschiedenis van het neocalvinisme aan de faculteiten Godgeleerdheid en Letteren aan de Vrije Universiteit Amsterdam en directeur van het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme aldaar

Wim Berkelaar is als historicus verbonden aan Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme aan de Vrije Universiteit Amsterdam

MUSEUMNACHT 28 AUGUSTUS 2010

Op zaterdag 28 augustus 2010 organiseert Amersfoort in C voor de tweede keer een grootschalige Museumnacht. Het programma bestaat uit een mix van beeldende kunst, zang, dans, theater en ‘street-art’ uitgevoerd door zowel professionals als amateurs.

In 2009 vond de eerste Museumnacht in Amersfoort plaats. Deelnemende instellingen waren Museum Flehite, Mondriaanhuis en Kunsthal KAdE. De avond bleek een zeer groot succes. Circa 4000 personen brachten een bezoek aan een of meerdere musea.

De Museumnacht gaat dit jaar in op het spanningsveld tussen het dorpse karakter en de grootsteedse ambitie van de stad Amersfoort; van een ‘knusse’ setting in Museum Flehite tot Urban Jungle in KAdE.

OP REIS MET HENDRIK JAN WOLTER VERLENGD

De tentoonstelling van schilderijen en werken op papier van de Nederlandse (post-)impressionist Hendrik Jan Wolter (Amsterdam 1873 – Amersfoort 1952) is verlengd tot 29 augustus 2010. Dus als u nog niet bent wezen kijken dan krijgt u nu alsnog de kans. Het is de grootste presentatie tot nu toe van een schilder die een geheel eigen positie innam in de moderne Nederlandse schilderkunst.

Voor meer informatie: www.museumflehite.nl

FEESTELIJKE JUBILEUMMARKT

De Volkuniversiteit Amersfoort bestaat dit jaar 90 jaar. Een bijzondere gelegenheid die de VUA niet onopgemerkt voorbij wil laten gaan. Daarom organiseert de VUA op zaterdag 11 september 2010 een feestelijke jubileummarkt. De Observant aan het Stadhuisplein in Amersfoort staat dan in het teken van de cursussen en workshops die de VUA in het nieuwe cursusjaar te bieden heeft. Het motto ‘Lang leve leren, een leven lang leren’ staat daarbij centraal.

Op de jubileummarkt kunnen bezoekers kennismaken met de cursussen en workshops op het gebied van kunst en cultuur, mens en maatschappij, creatief en culinair. Ook de talencursussen ontbreken niet. Tussendoor zijn er optredens van zang en clownerie. Een bijzondere rol is weggelegd voor Cees van Drongelen, bedenker en voormalig presentator van het programma Tussen Kunst & Kitsch.

VRIJWILLIGERS VOOR DE PYRAMIDE VAN AUSTERLITZ GEZOCHT

De Pyramide van Austerlitz is het hoogtepunt uit de Franse Tijd (1795 – 1813). Om iedereen van dit bijzondere monument te laten genieten en alle activiteiten op en rondom de Pyramide mogelijk te maken is Landschap Erfgoed Utrecht op zoek naar vrijwilligers.

Passantengidsen gezocht

In en rond het huidige bezoekerscentrum en op het monument de Pyramide van Austerlitz wordt het verhaal van de Franse Tijd overgebracht aan de bezoekers. Bent u in de periode april t/m oktober minimaal vier dagdelen per maand beschikbaar? Vindt u het leuk om bezoekers te ontvangen in en rond het bezoekerscentrum? De werkzaamheden bestaan uit: gastvrouw/-heer zijn, eenvoudige vragen beantwoorden over de Franse tijd, de locatie en de Pyramide, entreekaartjes en merchandising verkopen en vooral mensen enthousiast maken om terug te komen.

Voordat u begint, krijgt u een opleiding. U geeft zich maandelijks volgens een rooster op voor de dagdelen dat u beschikbaar bent. U heeft de mogelijkheid om door te groeien naar de functie van gids van groepen. Er is een maandelijkse gidsenavond en een jaarlijks thema uitstapje. Voor meer informatie of aanmelding kunt u contact opnemen met Nathalie Cassée, n.cassee@landschaperfgoedutrecht.nl.

Er zijn regelmatig vrijwilligers nodig voor verschillende functies. Heeft u twee rechterhanden? Vindt u het leuk om groepen te ontvangen en hen rond te leiden? Bent u geïnteresseerd in de geschiedenis van de Franse Tijd en kunt u goed een verhaal vertellen voor een grote groep mensen? Vindt u het leuk om kassadiensten te draaien? Of heeft u af en toe een uurtje vrij om het documentatiecentrum in opbouw bij te werken? Neem dan ook contact op met Nathalie Cassée, n.cassee@landschaperfgoedutrecht.nl.

Voor meer informatie over de Pyramide en de Franse Tijd kijkt u op www.defransetijd.nl.

2012: JAAR VAN DE HISTORISCHE BUITENPLAATSEN

2012 wordt in Nederland het jaar van de historische buitenplaats. Doel is om een breed publiek op een bijzondere wijze kennis te laten maken met dit unieke Nederlands cultureel erfgoed en het behoud ervan breed onder de aandacht te brengen. Ruim 400 jaar geleden zetten gefortuneerde stedelingen de trend door de aanleg van bijzondere landhuizen op mooie plekken in het landelijk gebied rond de grote steden. Hierbij was het harmonieus samensmelten van architectuur en natuur een essentieel gegeven. In het voorjaar trokken zij samen met hun bedienend personeel en belangrijke delen van hun huishouden, naar de buitenplaats om de vaak benauwende en stinkende stad te ontvluchten. Daar genoot men op relatief korte afstand van de stad van het buitenleven, kunst, cultuur en natuur tot het te koud werd en men in het najaar weer terugkeerde naar de stadswoning.

Tussen 1600 en 1900 telde ons land vermoedelijk 6.000 buitenplaatsen. Van dit aantal resteren ons nog 500 voorbeelden, die over het hele land zijn verspreid. Ook nu nog bewonen particulieren een groot deel van deze buitenplaatsen. Daarnaast zijn veel complexen in handen van terrein- en monumentenbeherende organisaties zoals Natuurmonumenten, Staatbosbeheer en de provinciale Landschappen, maar ook zijn overheden, bedrijven, kloosters en zorginstellingen geregeld op buitenplaatsen te vinden.

In alle Nederlandse provincies worden in 2012 bijzondere activiteiten georganiseerd op landgoederen, buitenplaatsen, kasteelmusea om het publiek kennis te laten maken met de bijzondere en rijke geschiedenis van het zomerse leven van de welgestelde stedeling op het platteland. Een aantal buitenplaatsen en landgoederen die nu al publiek toegankelijk is, zullen speciale activiteiten ontwikkelen om hun uitzonderlijke geschiedenis te vertellen. Andere, niet publiektoegankelijke buitenplaatsen, openen in 2012 hun hekken exclusief.

Het initiatief voor dit themajaar is genomen door de Stichting Themajaar Historische Buitenplaatsen 2012. De voorbereidingen hiertoe zijn al in december 2009 gestart. Naast het bestuur is er een Comité van Aanbeveling, dat bestaat uit alle Commissarissen van de Koningin. Zover bekend is, vormde de voltallige kring van Commissarissen nooit eerder een gezamenlijk comité van aanbeveling. Deze unieke omstandigheid benadrukt tevens het grote belang dat men hecht aan dit initiatief. Voorzitter van het stichtingsbestuur is René Dessing. Andere bestuursleden zijn Paul Schnabel, Marleen Barth, Søren Ludvig Movig, Jeanine Perryck en Herma de Heer. Als programmadirecteur is Mirjam Blott aangetrokken. Zij was in 2008 verantwoordelijk voor de organisatie van het geslaagde themajaar Religieus Erfgoed.

Een groot aantal buitenplaatsen, organisaties en personen ondersteunen dit themajaar of zullen hieraan actief deelnemen. Te noemen zijn onder meer het ministerie van VROM, het Nationaal Groenfonds, het Nationaal Restauratiefonds, Donatus Verzekeringen, Haags Historisch Mueum, Amsterdams Historisch Museum, Stichting Staten en Stinzen, Historisch Genootschap Beemster (in 2012 bestaat de Beemster 400 jaar). Onder de buitenplaatsen zijn te noemen; Kasteel Groeneveld, Kasteel Heeswijk, Huis te Manpad, Wester-Amstel, Huis ten Berg, Ridderhofstad Hindersteyn, Stichting De Wildenborch en vele andere buitenplaatsen, instellingen en organisaties.

Wie mee doen en aanvullende informatie over doelstelling en activiteiten vindt u op: www.buitenplaatsen2012.nl. Voor extra inlichtingen belt u René Dessing (06 22 801 668)

AGENDA 2010 (zie ook het programma van de NGV in deze nieuwsbrief)

31 augustus, Vrijwilligersdag Landschap Erfgoed Utrecht. Zie www.landschaperfgoedutrecht.nl

10 september, Studiemiddag “Een kerkscheuring in oorlogstijd”. Zie hdc@ubvu.vu.nl

11 september, Open Monumentendag / Dag van de Amateurkunst

11 september, Jubileummarkt VolksUniversiteitAmersfoort

20 september, lezing de regiocanon van Eemland, Jos Wassink en Mieke Heurneman, Landschap Erfgoed Utrecht.

16 – 24 oktober Week van de Geschiedenis

16 oktober Landelijke Archievendag

19 oktober, lezing Amersfoort aan Zee; Waar lag de grens tussen zee en Eem?; Margriet Mijnsen, archivaris Waterschap Vallei en Eem.

23 oktober Nacht van de Geschiedenis

11 november; Historisch Café in Museum Flehite. Presentatie Jaarboek Flehite 2010

30 november; lezing J. C. van Dijk: Amersfoortse Industrie

LEDENMUTATIES

Nieuwe leden:

Gegevens verwijderd om privacy redenen.

Overleden

Gegevens verwijderd om privacy redenen.

HISTORISCH CAFE

U bent op donderdag 12 augustus 2010 vanaf 17.00 uur weer welkom op het Historisch Café van Archief Eemland en partners. Het Historisch Café vindt op deze datum plaats in de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Smallepad 5 in Amersfoort. Conservator Peter Don verzorgt een korte rondleiding door de depots waar de archieven en collecties van de RCE zijn ondergebracht. Hij toont een aantal documenten die betrekking hebben op erfgoed in en om Amersfoort. Aan de hand van deze documenten zet hij uiteen hoe de diverse archieven en collecties zijn ontstaan en hoe ze door het publiek kunnen worden geraadpleegd.

Neem gerust iemand mee tijdens deze zomerbijeenkomst en geniet samen van een verkoelend drankje op deze unieke locatie.

De volgende bijeenkomst staat gepland voor 9 september 2010 in het stadscafé.

Voorafgaand aan het Historisch Café van 12 augustus bent u (vanaf 16:00 uur) welkom in Museum Flehite om de mini expo ‘Amersfoortse Sportkeien’ te bezoeken. Heimen van Surksum zal daarbij uitleg geven.

Afdelingsbijeenkomsten NGV Werkgroep Lezingen en activiteiten

 

Alle bijeenkomsten, mits anders vermeld, vinden plaats in zaal 8 van het Kerkelijk Centrum “De Brug”, Schuilenburgerweg 2, 3816 TB in Amersfoort.

Alle middagbijeenkomsten beginnen om 14.00 uur en de avondbijeenkomsten beginnen steeds om 20.00 uur. De zaal is ’s middags open vanaf 13.00 uur en ’s avonds vanaf 19.00 uur zodat u in de gelegenheid bent om met de leden van het bestuur of andere aanwezigen van gedachten te wisselen onder het genot van een kopje koffie of thee. De gebruikte consumpties zijn voor eigen rekening. Recht tegenover de entree kunt u zelf de consumpties bestellen. De PR medewerker(s) van onze afdeling verzorgen een informatietafel. Al onze bijeenkomsten zijn voor iedereen, leden van de NGV en belangstellenden, vrij toegankelijk.

Zaterdagmorgen 18 september 2010, aanvang 10.00 uur: Alg. Ledenvergadering HCC!, gevolgd door lezing (11.00 uur) over “Joodse genealogie” door de heer L. Cohen en lezing (13.00 uur) over het genealogisch computerprogramma PAF.

Zaterdagmiddag 18 september 2010:contactmiddag “Wat heeft de NGV u te bieden?” Standhouders NGV-afdeling Amersfoort e.o., de Dienst Ondersteuning en Presentatie voor Computer Genealogen en de Genealogie Interessegroep van de HVV!.

Donderdagavond 30 september 2010 (20.00 uur) houdt mw. J. Hofland-Poot een lezing over bronnen in GensDataPro.

Dinsdagavond 12 oktober 2010 (20.00 uur): Jos Wassink, Mieke Heurneman en Willem van Maren over “’t Vrije volk van Soest, de Bataafse revolutie in Soest, 1795-1802”.

Zaterdagmiddag 30 oktober 2010 is er een bijeenkomst computergenealogie.

Dinsdagavond 16 november 2010 is er een afdelingsledenvergadering. Aansluitend een lezing over “De Familie Stichting Schu-y-i-ij-t bestaat 25 jaar!” door de heer Jan Schuit.

Zaterdagmiddag 11 december 2010 (14.00 uur) lezing door dhr. P. M. Kernkamp, gemeentearchivaris van Wageningen, over “Het nut van (het archief van) het Nut – Maatschappij tot nut van het algemeen”. Plaats: stadhuis Wageningen, Markt 22, 6701 CZ Wageningen.

Dinsdagavond 14 december 2010 (20.00) houden ds. B. Prinsen en de heer W. van Maren, voorzitter van de NGV-afdeling Amersfoort e.o., in Museum Flehite een lezing over de ”memorietafel van Van Schaijck”. Toegang gratis. Deze lezing wordt samen met Museum Flehite georganiseerd.

Zowel leden van de NGV als niet-leden kunnen zich registreren op de website van de NGV (www.ngv.nl). Zie op de homepage aan de rech­ter­kant: “Bent u nog niet geregistreerd? Registreer u nu!” Niet-leden van de NGV kun­nen zich registreren als gast. Het registreren kost niets en geeft geen verplichtingen. Na registratie hebt u wel meer mogelijkheden om gebruik te maken van de faciliteiten van de website.