Nieuwsbrief april 2016

VAN HET BESTUUR

Algemene Ledenvergadering
Op 22 maart 2016 is onze Algemene Ledenvergadering gehouden in Museum Flehite. Ongeveer 60 leden waren aanwezig om kennis te maken met de activiteiten van en binnen de vereniging. De vernieuwde website van de vereniging is gepresenteerd, evenals de daarin opgenomen Tijdbalk.
Onno Maurer, directeur van Museum Flehite, hield een korte toespraak over de schilder Jakob Nieweg.
Afscheid is genomen van ons bestuurslid Rienk Theisens. Als nieuwe bestuursleden zijn benoemd de heren Klaas de Boer, Jelle Hekman en Berend Spoelstra. Over de nieuwe taakverdeling binnen het bestuur zullen wij u nog nader informeren.
De contributie blijft ongewijzigd op € 30.


Nieuwe Leden
Gegevens verwijderd om privacy redenen.

BRONGERSLEZING 2016
Dit jaar zal er weer een Brongerslezing zijn. Deze tweejaarlijkse gebeurtenis beoogt een ontmoetingsplatform te bieden aan geïnteresseerden in historie en erfgoed in de regio Eemland. Zowel leden van de OVF als van de Historische Kring Hoogland, de Historische Kring Leusden, de Historische Vereniging Soest-Soesterberg en de Historische Vereniging Bunscote zijn hierbij van harte welkom.


Dit jaar hoopt Timo d’Hollosy, stadsarcheoloog in Amersfoort, de lezing te verzorgen. De titel van zijn lezing is “Dodendans: belevenissen bij het opgraven van skeletten in Amersfoort”


De Brongerslezing vindt plaats op vrijdagavond 29 april a.s. in het gebouw van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Smallepad 5 te Amersfoort, aanvang 20.00 uur.


Voorafgaande aan de lezing, vanaf 18.30 uur, is er een ontmoeting, waarbij gezorgd wordt voor “soep en brood”.
Ook kunt u dan kennis maken met de activiteiten van de historische verenigingen in onze regio.


De “Blue Suspenders” zullen de muzikale omlijsting van de lezing verzorgen.


Deelname is gratis. Wel moet u zich aanmelden als deelnemer door middel van een (e-mail)bericht aan P. Jonkman, Ternatestraat 38, 3818 CR Amersfoort / p.jonkman@kpnmail.nl. Daarbij vermelden met hoeveel personen u komt, of u gebruik maakt van de maaltijd en van welke vereniging u lid bent.

MAAK KENNIS MET MUSEUM FLEHITE EN MONDRIAANHUIS TIJDENS DE NATIONALE MUSEUMWEEK 2016
Van 16 tot en met 24 april staat tijdens de Nationale Museumweek een enorm cultureel kapitaal in de schijnwerpers. Alle musea in Nederland laten bezoekers via speciale activiteiten kennis maken met hun gebouw en collectie. Ook Museum Flehite en Mondriaanhuis in Amersfoort doen mee via rondleidingen en kinderworkshops. Tenzij anders vermeld zijn deze activiteiten gratis toegankelijk.


Flitsrondleidingen Museum Flehite
Tijdens de Nationale Museumweek vinden dagelijks twee korte rondleidingen plaats in Museum Flehite. Via deze zogeheten flits- of instaprondleidingen van ongeveer vijftien minuten kunnen bezoekers op een laagdrempelige manier kennis maken met het museum en de tentoonstelling. Zo zullen in zaal 1 hoogtepunten uit de Amersfoortse geschiedenis worden aangestipt en in zaal 3 krijgt de bezoeker een korte introductie bij Toon Kelder – Romantisch modernist, de huidige tentoonstelling.
Dagelijks van zaterdag 16 t/m zondag 24 april, start om 13.00 en 15.00 uur.


Flitsrondleidingen Mondriaanhuis
Mondriaanhuis biedt tijdens de Nationale Museumweek eveneens de mogelijkheid om leven en werk van Piet Mondriaan (1872-1944) te leren kennen via een flitsrondleiding (van dertig minuten). Donderdag 21 april (start om 13.30 uur) en zaterdag 23 april (13.00 uur).


Kinderworkshop Mondriaanhuis: Mozaïek met papier
Om iets nieuws te maken moet je soms eerst chaos scheppen. Dat was vrij vertaald het motto van Piet Mondriaan waarop de huidige tentoonstelling De Beuk Erin! is gebaseerd. Daarom gaan kinderen tijdens deze workshop eerst iets wat heel is verscheuren. Uit oude tijdschriften gaan ze allerlei plaatjes scheuren waarop één kleur te zien is. Bijvoorbeeld een stukje blauwe lucht, een strookje rode tomaat, een reepje oranje zonsondergang enz. Daarna is het bedoeling uit al deze stukjes iets nieuws te creëren, namelijk een mozaïek of collage in de vorm van een vaas.
Zaterdag 16 en 23 april, van 14.00 tot 16.00 uur. Reserveren is noodzakelijk en kan via: info@mondriaanhuis.nl

WIJKMUSEUM SOESTERKWARTIER
Jaartentoonstelling “Waar is de industrie gebleven?”
Vanaf 20 februari t/m 30 april a.s. staan centraal: Sopla, Oldekott, Dorlas, PFW (Polak Frutal Works), Fruit- en Groenteveiling, de ambulante groentehandel en verder Erdal, Slachthuis en de Noackfabriek.


Op zaterdag 9 april a.s. houdt J.C. van Dijk in het Wijkmuseum Soesterkwartier van 15-17 uur een lezing over “De geschiedenis van het Erdalconcern”.


De laatste tentoonstelling over de industrie wordt begin mei geopend. Detroit is vooral bekend omdat de grote drie Amerikaanse automerken er hun hoofdkwartier hebben: Ford, General Motors en Chrysler. In de eerste helft van de vorige eeuw waren er echter honderden autofabrikanten. Hieraan ontleende de stad een van haar bijnamen, ‘Motor City’. De naam Klein Detroit is te danken aan onze burgemeester Molendijk (vlak na de oorlog) die Amersfoort deze naam gaf. Dat had er mee te maken dat er ook Amersfoort in die tijd veel bedrijven in de stad had die met de auto-industrie te maken hebben. Maar, net zo goed als Detroit in verval raakte, kun je zeggen dat er ook in Amersfoort weinig auto-industrie meer over is (Pon is b.v. naar Leusden verhuisd). De naam Klein Detroit is het vertrekpunt voor de inhoud van de tentoonstelling. Maar het ligt voor de hand om ook allerlei industrie die met de metaalnijverheid te maken heeft in de tentoonstelling mee te nemen. Daarbij kan vooral gedacht worden aan Bronswerk. Als u leuke bijdragen hebt voor de slotexpositie over de verdwenen industrie in Amersfoort dan kunt u bellen met Joke Sickmann (033 4611474) of contact opnemen met het Wijkmuseum (info@wijkmuseumsoesterwartier.nl)


Wijkmuseum Soesterkwartier, St. Bonifaciusstraat 61. Iedere zaterdag open van 11 – 16 uur en na afspraak www.wijkmuseumsoesterkwartier.nl. Daar is ook de nieuwe DVD “Soesterkwartier EigenWijs” te koop. Meer weten over de expositie? Zie http://www.soesterkwartier.info/schoensmeer-en-sigaren-wat-hebben-ze-gemeen.

NIEUWE HERDENKINGSSTENEN
Op 16 maart jl. was de vijfde steenlegging van de Stichting Herdenkingsstenen Amersfoort op negentien locaties in de binnenstad van Amersfoort. Deze begon in de ontmoetingsruimte van de synagoge, Beth Medina, in de Drieringensteeg 3 te Amersfoort waar drie stenen voor de familie Förster zijn onthuld.
Daarna zijn stenen onthuld bij de Drieringensteeg 6, Muurhuizen 2, Scherbierstraat 15, Utrechtsestraat 38a, Utrechtsestraat 3a, Westsingel 9a, Muurhuizen 227, Hof 29a, Hof 37b; Hof 38 Groenmarkt 1, Langestraat 109a + b, Nieuwstraat 12, Nieuwstraat 9, Nieuwstraat 5, Langestraat 54 en Langestraat 34.


Voor meer informatie over de slachtoffers verwijzen wij graag naar de website van de stichting www.herdenkingsstenenamersfoort.nl.

PLATFORM SPOREN VAN OORLOG IN EEMLAND
Het net opgerichte ‘Platform Sporen van Oorlog in Eemland’ heeft het thema ‘Ontheemd’ gekozen voor 2018. Alle leden van het platform gaan proberen binnen hun aandachtsgebied ‘Ontheemd’ een passende én verrassende invulling te geven.
Het platform wil de herinnering aan het lot, het gedrag en de dilemma’s van burgers en geüniformeerden in oorlogstijd in Eemland levend houden. Gezamenlijk willen ze meer in oorlogsverhalen geïnteresseerde bezoekers verleiden naar Eemland te komen.
In en om Amersfoort houden zich verschillende partijen bezig met de oorlogsgeschiedenis. Of het nu gaat over het Belgenmonument, de Herinneringsstenen, Kamp Amersfoort, het Russisch Ereveld of de Grebbelinie, met veel enthousiasme wordt de herinnering aan sporen van oorlog in Eemland levend gehouden.
Het leek Remco Reiding (Stichting Russisch Ereveld) en Willemien Meershoek (Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort) een goed idee deze partijen bij elkaar te brengen. Om te bezien of de verschillende organisaties iets voor elkaar kunnen betekenen. Na een eerste verkennende bijeenkomst in het najaar van 2015 is deze week besloten om met het ‘Platform Sporen van Oorlog in Eemland’ naast een gezamenlijk thema voor 2018 nu reeds een website te beginnen, waarop het werk van alle aangesloten organisaties in samenhang wordt getoond.
Vijftien organisaties hebben zich reeds verbonden aan het platform.
Voor extra informatie kunt u zich wenden tot Remco Reiding, Stichting Russisch Ereveld (06-14393859) en Willemien Meershoek, Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort (06-53943235)


Daarop inhakend is er een werkgroep “75 jaar later” geformeerd, geïnitieerd door enkele OVF-leden. Deze werkgroep beoogt informatie te verzamelen en vast te leggen (bijvoorbeeld op een website of in een publicatie) over de Tweede Wereldoorlog en de gevolgen daarvan in onze regio. Als u wilt participeren in deze werkgroep kunt u contact opnemen met Han Gerlings (hangerlings@casema.nl).

HKL-KIJKCAFE IN DE BIBLIOTHEEK LEUSDEN
Historische foto’s van Hamersveld, Leusbroek, Stoutenburg en Achterveld.
Vanaf eind maart vertoont de Historische Kring Leusden voor belangstellenden foto’s van vroeger. Het “HKL kijkcafé” wordt eens per maand gehouden in de Openbare Bibliotheek Nieuw Langenbeek in het boerderijgedeelte.

De laatste jaren zijn steeds meer afbeeldingen uit de collectie van de HKL geïnventariseerd en op adres geordend. Het is gemakkelijk na te gaan of foto’s van een bepaalde straat en huisnummer beschikbaar zijn en bezoekers kunnen vrijblijvend even komen kijken. Wie weet komen er bij de koffie ook verhalen los over oude tijden. Ook kunnen mensen zelf foto’s meenemen om aan anderen te laten zien.
De afbeeldingen kunnen gescand worden en zo direct op het scherm worden vertoond.
Tijdens het “HKL kijkcafé” is het Documentatiecentrum van de Historische Kring Leusden geopend en kunnen leden van de HKL boeken en tijdschriften inzien en lenen; niet leden van de HKL kunnen de boeken en tijdschriften alleen inzien.

Foto: Hamersveldseweg midden jaren zeventig
Wanneer en waar
U bent van harte welkom in de Openbare Bibliotheek Nieuw Langenbeek, Hamersveldseweg 77 in de Hamershof op dinsdag 26 april van 10.00 uur tot 12.30 uur, en op woensdag 1 juni van 14.00 uur tot 16.00 uur.

SITE WENDINGEN.NL
Dit is een initiatief van Amsterdamse erfgoedinstellingen en organisaties op het gebied van architectuur. Zoals het Stedelijk Museum en Museum het Schip (specifiek museum over Amsterdamse School). Zij hebben het initiatief genomen om op deze site informatie te verzamelen over de Amsterdamse School. Dit gaat zowel over de architecten, hun ontwerpen maar ook over meubels en andere aspecten van het interieur. De opzet is informatie in heel Nederland te verzamelen. In Amsterdam wordt 2016 gevierd als 100 jaar Amsterdamse School. Er zijn o.a. rondleidingen door Amsterdam naar gebouwen van die stijl.


De site is ook heel interessant om meer te weten te komen over architecten en anderen die ook in Amersfoort hebben gewerkt. Omdat ook in Amersfoort het nodige te vinden is uit deze tijd worden de leden van de OVF opgeroepen om informatie hierover in te sturen naar deze website.


STAD VAN MIJN LEVEN
Er is een prachtig boek verschenen over Amersfoort met de nodige bijzondere weetjes. Deze uitgave is alleen online te bestellen via de link http://www.onelinerbooks.nl/boeken/amersfoort. U kunt op deze pagina ervoor kiezen om het boek heel persoonlijk te maken met onder meer voornaam, achternaam, persoonlijke boodschap, afzender en zelfs een eigen foto om het omslag. Zo hebt u een prachtig en uniek cadeau of aandenken.
Als lid van de OVF krijgt u tot 1 mei 2016 een korting van € 1,50 per exemplaar. U dient dan wel tijdens het bestellen in Bestelstap 3 de volgende kortingscode in te vullen: FLEH1601. Het bedrag wordt direct verrekend.

www.novella.nl – tevens internationaal management Paul Smit en Rick Koster
www.theworldcafe.nl
www.onelinerbooks.nl

77 KAARSJES VOOR GEFUSILLEERDE ‘RUSSEN’

Op zaterdag 9 april worden in alle vroegte 77 kaarsjes ontstoken bij monument Koedriest, niet ver van Kamp Amersfoort. De kaarsjes herinneren aan de levens van 77 jonge Sovjetsoldaten die op die plek in 1942 door de Duitse bezetter zijn geëxecuteerd. Voor elk slachtoffer ontsteken de aanwezige gasten bij zonsopgang één kaars.

Bij de bijeenkomst aan het einde van de Loes van Overeemlaan in Leusden wordt kort gesproken door onderzoeker Remco Reiding en columniste Wanda Dijkstra. De Amersfoortse stadsdichter Nynke Geertsma heeft voor de bijeenkomt een gedicht geschreven. De 15-jarige Julie Creemers verzorgt met haar cello de muzikale omlijsting.

De herdenking begint om 06.15 uur en wordt georganiseerd door de Stichting Russisch Ereveld in samenwerking met Crematorium en Begraafplaatsen Amersfoort en de Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort. Belangstellenden zijn van harte uitgenodigd. Na de bijeenkomst zijn de aanwezigen welkom voor een ontbijt bij Kamp Amersfoort.

De 77 geëxecuteerden maakten deel uit van een groep van 101 Sovjet-Russische krijgsgevangenen uit onder meer Oezbekistan, die door de nazi’s in 1941 als levend propagandamateriaal naar Amersfoort waren gestuurd. De aanblik van een stelletje in lompen gehulde spleetogen moest het Nederlandse volk, en met name de communisten in ons land, ervan overtuigen dat wij beter de zijde van nazi-Duitsland konden kiezen in de strijd tegen het bolsjewisme.

In Kamp Amersfoort stierven 24 van hen in amper een halfjaar tijd aan honger, ziekte en mishandeling. De overgebleven 77 ‘Russen’ werden in de vroege ochtend van 9 april 1942 in vrachtwagens geladen en in groepjes van vier net buiten Kamp Amersfoort gefusilleerd. De latere kampcommandant Karl Peter Berg kreeg voor onder meer dit vergrijp de doodstraf. De leider van het executiepeloton, Erich Deppner, werd in 1962 tot ontsteltenis van ooggetuigen door een Duits gerechtshof vrijgesproken.

De 101 die in en nabij Kamp Amersfoort om het leven kwamen, liggen als onbekende Sovjetsoldaten begraven op het Russisch Ereveld in Leusden. Hoewel de meeste slachtoffers vermoedelijk afkomstig zijn uit de toenmalige Sovjetrepubliek Oezbekistan, is hun identiteit nooit vast komen te staan. De Stichting Russisch Ereveld wil door het organiseren van deze herdenking de nagedachtenis aan deze onbekende oorlogsslachtoffers levend houden.

Remco Reiding, Secretaris Stichting Russisch Ereveld, tel.:06-14393859; e-mailinfo@russisch-ereveld.nl

AGENDA
Zaterdag 9 april 2016: J.C. van Dijk: “De geschiedenis van het Erdalconcern”; Wijkmuseum Soesterkwartier, 15-17 uur;
Vrijdag 29 april 2016: Brongerslezing. T. d’Hollosy: Dodendans, belevenissen bij het opgraven van skeletten in Amersfoort (locatie RCE); zie bericht in deze Nieuwsbrief;
Dinsdag 31 mei 2016: OVF-lezing. Hans van den Broek: Koorts en honger, geneeskunde in vroeger tijd op het platteland;


De OVF-lezingen – tenzij anders vermeld – worden gehouden in Museum Flehite, beginnen om 20.00 uur en zijn gratis toegankelijk voor leden van de OVF. Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50.
Met het oog op de beveiliging van het museum moet u er rekening mee houden dat te laat komen bij de lezingen betekent dat u voor een dichte deur komt te staan. We sluiten de deur om 20.00 uur.


HISTORISCH CAFE

Donderdag 14 april, 17.00u SIESTA in Historisch Café in KadE-café, Eemplein.

SIESTA werd 12,5 jaar geleden opgericht. Ter gelegenheid van dit jubileum lanceert SIESTA tijdens het Historisch Café op 14 april het fietsboekje “Herrijzend Amersfoort”. Aan de hand van een fietstocht laat SIESTA u deze keer kennis maken met een 15 tal mooie Amersfoortse panden uit de wederopbouw periode. Jertske Pasman, bestuurslid van SIESTA en mede auteur van het fietsboekje, zal tijdens dit Historisch Café een uitgebreide inleiding geven, verluchtigd met veel beeldmateriaal.

Het boekje is vanaf vrijdag 15 april verkrijgbaar bij de Algemene Boekhandel, Leusderweg, Boekhandel Veenendaal, Langestraat, en het VVV in de Breestraat, voor € 4,-.

Voor de bezoekers van dit Historisch Café geldt dan een introductie prijs van € 3,-.


NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Zie www.amersfoorteo.ngv.nl
dinsdagavond 12 april 2016 spreekt Willem van Maren over ‘Genealogie vóór 1600’ (en ledenvergadering).
zaterdag 23 april 2016 Algemene Vergadering van de NGV in Driebergen
dinsdagavond 10 mei 2016 spreekt Frans van Bodegom over Réunion.
donderdag 2 juni 2016 Famillement in Utrecht.
zaterdagmiddag 17 september 2016 computermiddag.
donderdagavond 6 oktober 2016 lezing.
donderdagavond 17 november 2016 ledenvergadering en Piet Hovestad spreekt over zijn familiekroniek.
zaterdag 26 november 2016 Algemene Vergadering van de NGV in Driebergen.
donderdagavond 1 december 2016 lezing.
donderdagavond 19 januari 2017 lezing.
donderdagavond 16 februari 2017 lezing.
donderdagavond 16 maart 2017 lezing.
donderdagavond 6 april 2017 lezing en ledenvergadering.
zaterdag 22 april 2017 Algemene Vergadering van de NGV in Driebergen.
donderdagavond 18 mei 2017 lezing.


LEZINGEN GILDE AMERSFOORT
14 april 2016: 14.00-16.00 uur: Jan Carel van Dijk: De binnenstad in kaart gebracht; Armen de Poth, Celzusterenkamer.


Het Jaarverslag 2015 van het Gilde vindt u op de website van het Gilde (www.gildeamersfoort.nl/Over ons/Jaarverslag 2015)