VAN HET BESTUUR
Maand van de Geschiedenis
Oktober is de Maand van de Geschiedenis. Dit jaar is het thema “Vriend & Vijand”. De OVF participeert in het comité dat invulling geeft aan deze maand. Voor een overzicht van de activiteiten kunt u terecht op de website amersfoort-erfgoed.nl. De eerste, geslaagde bijeenkomst was op 1 oktober.
De komende bijeenkomst is op 29 oktober a.s. Op deze avond zal een lezingencyclus worden gehouden, waarbij het thema niet alleen in militaire betekenis wordt ingevuld. We hebben ook andere vijanden, die vaak ook vriend zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan “water”, een vijand waar Nederland eeuwenlang tegen strijdt om die buiten de deur te houden. Maar ook een vriend die bescherming, verkoeling, energie en welvaart biedt.
Als afsluiting zal prof. F. Asselbergs (o.a. oud-wethouder van Amersfoort) op het thema ingaan, puttend uit eigen ervaringen zoals de commotie rond de ontwikkeling van het Centraal Stadsgebied (CSG; zie ook de tentoonstelling in het Wijkmuseum Soesterkwartier).
De avond wordt gehouden in het gebouw van de RCE, Smallepad. Aanvang 19.30 uur (zaal open 19.00 uur)
Ook de OVF-lezing van 28 oktober staat in het kader van het gekozen thema. Gerard Raven (Museum Flehite) zal dan ingaan op de tentoonstelling “Belgen op de vlucht: gastvrij Amersfoort 1914-1918”, die momenteel in het museum is te zien. In de pauze is de tentoonstelling te zien.
Voor niet leden geldt een entree van € 10.
Presentatie Jaarboek
De presentatie van het Jaarboek Flehite 2014 zal plaatsvinden op donderdag 27 november a.s. Verschillende onderwerpen komen in het Jaarboek aan bod, zoals de Belgische vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog, de Amersfoortse graficus Dirk Boode, oude handschriften uit Amersfoortse kloosters, de boerderij De Hoef/Bijlerhoef in Hoogland en het aparte Joodse onderwijs tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Deze presentatie zal plaatsvinden in de Oud Katholieke Kerk (St. Georgius) aan het Zand 13, tussen 16.30 en 17.30 uur. Om 17.00 uur zal Timo d’Hollosy iets vertellen over de Amersfoortse bevolking en cultuur, naar aanleiding van opgegraven skeletten.
Na afloop van de presentatie zal het Jaarboek uitgereikt worden aan de leden in de St. Joriszaal (vanaf ca. 17.30 uur tot 19.00 uur).
Leden van de OVF ontvangen het Jaarboek OP VERTOON VAN HUN LEDENPAS. Om kosten van verzending te besparen stelt het bestuur het zeer op prijs als de leden tijdens de presentatie, naast hun boek, ook dat van kennissen die de presentatie niet kunnen bijwonen komen halen.
Ook doet het bestuur een beroep op de leden om de dan nog overgebleven boeken te bezorgen. Als u bereid bent om een aantal boeken te bezorgen in de wijk waar u woont, wilt u dat dan melden aan P. Jonkman (p.jonkman@kpnmail.nl)? Bedenk: vele handen maken licht werk!
Cadeaulidmaatschap
De tijd van cadeautjes nadert weer. Wilt u een kennis voor een jaar het lidmaatschap van onze vereniging aanbieden, dan kan dat. Meld de naam van de gelukkige bij de secretaris en maak tegelijkertijd € 15 over op rekening NL95 INGB 0003795666 t.n.v. Oudheidkundige Vereniging Flehite, o.v.v. “cadeaulidmaatschap”. U ontvangt dan een kaart, die u kunt overhandigen aan het nieuwe lid. Als u dit gedaan hebt, meldt u dat aan de secretaris, zodat het nieuwe lid het welkomstpakket van de vereniging ontvangt en ingeschreven wordt als lid voor een jaar, in dit geval dus het jaar 2015.
Nieuwe leden
Gegevens verwijderd om privacy redenen.
MUSEUM FLEHITE
Belgen op de vlucht (4 oktober 2014 t/m 4 januari 2015)
Belgen op de vlucht is de titel van de tentoonstelling die vanaf 4 oktober in Museum Flehite is te zien. De expositie schetst een beeld van het leven van de Belgen in en om Amersfoort ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Na de Duitse inval in België werd Nederland overspoeld door Belgische militairen en hun gezinnen. Daarvan kwamen er zo’n 19.000 naar Amersfoort; een enorm aantal in vergelijking met het toenmalige inwonertal van 25.000. Toch werden de vluchtelingen met open armen ontvangen. De soldaten werden geïnterneerd in de Juliana van Stolbergkazerne, maar dit werd al snel vervangen door een groot nieuw barakkenkamp in Soesterberg, Kamp Zeist genaamd. Dat was het grootste kamp van Nederland, waar de helft van het aantal Belgische soldaten werd ondergebracht. Voor de burgers werden drie dorpen van houten huisjes gebouwd. Amersfoort heeft dus veel voor de Belgen gedaan; het is dan ook niet vreemd dat het nationale Belgenmonument hier staat.
De tentoonstelling Belgen op de vlucht geeft een indruk van het leven van de Belgen in en om Amersfoort. Films en foto’s geven een beeld van de overhaaste vlucht en van een opstand in het soldatenkamp. Een nagebouwd huisje en een maquette illustreren het sobere leven in één van de Belgendorpen die werden opgezet. Ontroerend zijn de verhalen op film van honderdjarige Belgen die de vlucht als kind hebben meegemaakt. Ook de souvenirs die vluchtelingen van afval maakten, spreken tot de verbeelding.
Voor veel vluchtelingen was de periode 1914 – 1918 een tijd van ziekte, rammelende magen en kou. Een tijd van verveling of werk zoeken, een vak leren, knutselen of schilderen; de mooiste tekeningen en schilderijen van de kampen zijn door de Belgen zelf gemaakt, zoals Rik Wouters, Gustave Desmet (uitsnede van onderdeel Belgenmonument) en Frans Holst.
Was Amersfoort tijdens de Eerste Wereldoorlog inderdaad zo gastvrij? Natuurlijk leverde de opvang van zo’n groot aantal Belgen veel praktische problemen op (stel je dat nu eens voor!). Er werd een flink beroep gedaan op de Nederlanders, doordat levensmiddelen, banen, woningen en brandstoffen gedeeld moesten worden. Toch kwam men er samen goed uit. De bouw van de dorpen heeft veel spanningen voorkomen.
LEZING BOEKHANDEL VEENENDAAL
Woensdag 22 oktober a.s. aanvang 20.00 uur (tot 22.00 uur) organiseert boekhandel Veenendaal (i.s.m. Museum Flehite) een lezing, waarin Paul Moeyes spreekt over zijn boek Buiten schot : Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Locatie: Boekhandel Veenendaal, Langestraat 33. Entree € 7,50.
CREATIEVE KINDERWORKSHOP IN DE HERFTVAKANTIE
Op woensdag 22 oktober organiseert het Mondriaanhuis de kinderworkshop Portret tekenen met houtskool.
In de Schatkamer van het Mondriaanhuis is op dit moment het Portret van een meisje in rood te zien. Piet Mondriaan schilderde dit meisje in 1908. Sinds kort staat vast dat dit ‘meisje’ kunstenares Agatha Zethraeus (1872-1966) is.
Het bewijs hiervoor zijn een foto van Agatha en een houtskoolschets die Mondriaan eerder van haar maakte.
In de workshop gaan kinderen zelf aan de slag met houtskool. Onder begeleiding van een museummedewerker gaan ze eerst het door Mondriaan gemaakte portret, de foto en de houtskoolschets bekijken. Daarna gaan ze op basis van een zelf meegebrachte foto (van zichzelf of een andere persoon) een portret maken.
Praktische informatie
De kinderworkshop vindt plaats op woensdag 22 oktober van 14.00 tot 16.00 uur in het Mondriaanhuis aan de Kortegracht 11 te Amersfoort. De kinderworkshop is geschikt voor kinderen van ongeveer 7 tot 12 jaar. De kosten bedragen € 7,50 per kind. Dit is inclusief materiaal, limonade en koek.
Reserveren is gewenst en kan via info@mondriaanhuis.nl of 033 4600170.
SPOORPARADE AMERSFOORT
Dit jaar reist Nederland 175 jaar over het spoor en dat vieren we graag met u (en uw (klein)kinderen (red.))! Kom naar SpoorParade Amersfoort in de Wagenwerkplaats.
Een bijzonder evenement over techniek en innovatie, over de mensen van het spoor, de reizigers en over nog heel veel meer. SpoorParade Amersfoort inspireert, vermaakt, verrast en is voor jong en oud een gezellige dag uit. Met onverwachte theatervoorstellingen, muzikanten, spoorcolleges, treinenshows en unieke interactieve straties.
In de herfstvakantie van 16 t/m 21 oktober, dagelijks geopend van 10 tot 18 uur. Kaarten € 10,- , kinderen van 4 t/m 11 jaar € 5,- en kinderen t/m 3 jaar gratis.
TENTOONSTELLING WIJKMUSEUM SOESTERKWARTIER
Vriend & Vijand, 25 jaar Stadsvernieuwing in Amersfoort & het Soesterkwartier (13 september t/m 15 november 2014.
Centraal onderwerp van de tentoonstelling is 25 jaar geruzie over het Centraal Stadsgebied met het Stadsbestuur van Amersfoort. Eind jaren tachtig zijn er in Amersfoort plannen gemaakt om het gehele centrale stadsgebied (CSG) een facelift te geven. Amersfoort was aangewezen als groeistad en moest zich gaan ontwikkelen van een slapend provinciestadje tot een centrumplaats van betekenis. Dit proces heeft indertijd in de politieke wereld van Amersfoort tot veel onrust geleid. Sommige bewoners van Amersfoort en ook bewoners van het Soesterkwartier pikten het niet. De berichten over het verzet tegen het CSG haalden zelfs de landelijke pers met koppen als “Twist over Manhattan aan de Eem”. Deze foto- en knipselexpositie tracht een beeld te geven van wat de metamorfose van de stad voor de Soesterkwartierders heeft betekend. Nu na 25 jaar is de stad bijna klaar en het aanzien best waard. Is de tijd rijp om vrede te sluiten?
De expositie is te bezichtigen in de zaal achter de museumwoning, St. Bonifaciusstraat 61. Iedere zaterdag, van 12.00-17.00 (per 1 november van 11.00-
16.00 uur en na afspraak. (www.wijkmuseumsoesterkwartier.nl of bel: 033-4635661 of 06-22422725)
GEMEENTELIJKE MONUMENTEN
Sinds 16 september heeft ook Amersfoort een kenmerk voor haar 350 gemeentelijke monumenten.
Samen met bewoner Martin van der Weiden heeft wethouder Hans Buijtelaar een speciaal schildje op een monumentale woning bevestigd. Het schildje met de tekst ‘gemeentelijk monument’ is gratis verkrijgbaar voor de bewoners/eigenaren van een gemeentelijk monument.
Wethouder Buijtelaar: “Amersfoort telt ongeveer 350 gemeentelijke monumenten. De stad is trots op zijn monumenten en koestert die ook door goed voor ze te zorgen. Eigenaren en bewoners doen dat ook. Martin van der Weiden ging zelfs verder en nam het initiatief om een schildje te ontwerpen waarmee de trots en liefde voor monumenten ook visueel kan worden uitgedragen. Dat hebben wij omarmd; voor ieder gemeentelijk monument hebben wij een schildje laten maken”
AGENDA
Vrijdag 24 oktober 2014: Archief Eemland (i.s.m. Europeana): collectiedag voor materiaal uit de Eerste wereldoorlog; zie vorige Nieuwsbrief en de website van Archief Eemland voor meer informatie.
Dinsdag 28 oktober 2014 OVF-lezing: Gerard Raven; “Oorlog en vrede” (n.a.v. expositie Belgische vluchtelingen in Museum Flehite).
(Entree voor niet-leden € 10).
Woensdag 29 oktober 2014 RCE; Maand van de Geschiedenis; voor programma zie www.amersfoort-erfgoed.nl
Donderdag 20 november 2014 Historische Kring Leusden: Najaarslezing: Johan de Kruijff over het schijnvliegveld dat in de oorlogsjaren in Den Treek heeft gelegen. (Aanvang 20.00 uur in de Gereformeerde kerk “De Koningshof” aan de Hamershof in Leusden)
Dinsdag 25 november 2014 OVF-lezing: Guido Delahaye; 200 jaar Katholiek Lager Onderwijs in Amersfoort (1814-2014).
Donderdag 27 november 2014 Presentatie Jaarboek 2014 (17.00 uur) in de Oud Katholieke Kerk
Dinsdag 24 maart 2015 Algemene ledenvergadering OVF
De OVF-lezingen – tenzij anders vermeld – worden gehouden in Museum Flehite, beginnen om 20.00 uur en zijn gratis toegankelijk voor leden van de OVF. Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50.
Met het oog op de beveiliging van het museum moet u er rekening mee houden dat te laat komen bij de lezingen betekent dat u voor een dichte deur komt te staan. We sluiten de deur om 20.00 uur.
NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Zie ook www.ngv.nl bij afdeling Amersfoort e.o.
Donderdagmiddag 9 oktober 2014 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagavond 16 oktober 2014 spreekt Mr. H.A.G. Verouden over De valkuil van naamsveranderingen.
Dinsdagavond 4 november 2014 spreekt Willem van Maren over Kastelen in de Gelderse Vallei, na een korte algemene afdelingsledenvergadering.
Donderdagmiddag 13 november 2014 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagmiddag 11 december 2014 spreekuur familiegeschiedenis.
Dinsdagavond 16 december 2014 spreekt Kees Schipper over ‘De Nieuwe Hollandse Waterlinie’.
Donderdagavond 15 januari 2015 spreekt Gerrit Woertman, Genealogie en nu op zoek naar DNA?
Dinsdagavond 17 februari 2015 spreekt Sytske Visscher over WieWasWie.
Donderdagavond 16 april 2015 presentatie “Het bewaren waard”, na de afdelingsledenvergadering.
Voorts afdelingsbijeenkomsten op dinsdagavond 17 maart 2015 en donderdagavond 7 mei 2015.
HISTORISCH CAFE
U bent op donderdag 9 september 2014 vanaf 17.00 uur weer van harte welkom bij het Historisch Café van Archief Eemland en partners. Locatie: Espressobar op de tweede verdieping van het Eemhuis. (LET OP: andere locatie!)
De presentatie wordt verzorgd door Jertske Pasman van SIESTA. Zij legt uit waarom de bedrijfsgebouwen uit de wederopbouwperiode het beschermen waard zijn.