Nieuwsbrief juli/augustus 2017

VAN HET BESTUUR

Nieuwe leden:
Gegevens verwijderd om privacy redenen.

Leden werven leden
Het bestuur van de OVF is gestart met een ledenwerfactie. Eén onderdeel is de actie “Leden werven leden”. OVF-leden kunnen voor € 15 een cadeaulidmaatschap aanbieden. Misschien een idee voor een vriend of kennis, waarvan u weet dat er historische interesse bestaat en aan wie u toch van plan was een boek of boekenbon te geven? Geeft u de personalia van het nieuwe lid (adres en e-mail) door aan de OVF-voorzitter jellehekman@xms.nl en het nieuwe lid wordt met een welkomstpakket verblijd!

In het kader van deze ledenwerfactie zal de Oudheidkundige Vereniging zichtbaar zijn en proberen met het aantrekkelijk aanbod van de vereniging nieuwe leden te werven.
Leden die willen helpen bij deze ledenwerkacties zijn van harte welkom. Op dit moment zijn de volgende activiteiten gepland:
Zaterdag 9 september, kraam tijdens de Open Monumentendag.
Zaterdag 30 september, 14.30 -16.00 uur, kraam tijdens Amersfoort Aangenaam.
Aanmelden bij de OVF-voorzitter jellehekman@xmsnet.nl of tel.nr. 06-22783912.


GEZICHT OP AMERSFOORT VAN CASPAR VAN WITTEL KOMT NAAR AMERSFOORT
Mede door een bijdrage van de OVF/Stichting Fonds Bos kon Museum Flehite op een onlangs gehouden veiling bij Christie’s in Londen een werk van Van Wittel verwerven.
Dit is iets waar we als Amersfoort heel trots op mogen zijn.


Van Wittel heeft dit werk, een gouache, uit zijn hoofd getekend op perkament toen hij in Italië woonde. De kleuren zijn nog steeds erg helder.
Cor van den Braber heeft hierover in de Kroniek in 2010 het artikel ‘Denkend aan Amersfoort’ geschreven. Het betreft een zogenaamde Vedute Ideate, een geïdealiseerd stadspanorama. Het is Amersfoort, zie de Onze Lieve Vrouwetoren en de rivier de Eem, maar ook weer niet helemaal.
Het is Amersfoort zoals Van Wittel het zich graag herinnerde.
U krijgt nog nader bericht wanneer het werk in Amersfoort te zien zal zijn.

De directie van Amersfoort-in-C heeft de voorbereiding ter hand genomen van een tentoonstelling over Caspar van Wittel in het najaar van 2018 of in het begin van 2019. U wordt daar te zijner tijd over geïnformeerd.

LEZINGEN MARCEL GIELING IN HET KADER VAN DE TENTOONSTELLING IN MUSEUM FLEHITE “GERARD HORDIJK – BUURMAN EN VRIEND VAN MONDRIAAN”
(21 mei t/m 24 september 2017)

Portret van Piet Mondriaan,
Olieverf op doek, 1927; 115 x 73,5 cm
Collectie Gemeentemuseum Den Haag

In het jaar dat heel Nederland 100 jaar De Stijl viert, organiseert Museum Flehite een tentoonstelling over Gerard Hordijk (1899 – 1958). Deze Nederlandse kunstenaar verschilde in stijl, onderwerpen en opvattingen hemelsbreed met de schilders die zich destijds aansloten bij De Stijl. Toch is er sprake van een band tussen Hordijk en De Stijl. In 1927 woonde Hordijk namelijk gelijktijdig met Piet Mondriaan in het ateliercomplex aan de Rue du Départ in Parijs. Hordijk maakte in 1927 een portret van Mondriaan en de twee schilders raakten bevriend. Hun zeer verschillende artistieke opvattingen stond een levenslange vriendschap niet in de weg.

Wie was Gerard Hordijk? Door welke kunstenaars werd hij beïnvloed en hoe raakte hij bevriend met Piet Mondriaan? Kunsthandelaar Marcel Gieling gaat hierop in tijdens twee lezingen bij de tentoonstelling ‘Gerard Hordijk, buurman en vriend van Piet Mondriaan in Museum Flehite’.

Gerard Hordijk (1899 -1958) was in zijn tijd een succesvol kunstenaar. Hij exposeerde vaak, verkocht goed en kreeg veel opdrachten, waaronder wandschilderingen voor het Concertgebouw en de Stadsschouwburg in Amsterdam. Schilderingen die nog steeds te zien zijn. Na zijn dood in 1958 raakte Hordijk echter op de achtergrond, totdat hij in 2006 werd herontdekt door de Utrechtse kunsthandelaar Marcel Gieling.
Gieling ontving een e-mail uit Amerika van twee advocaten die in een vervallen monumentaal pand in de buurt van New York, een grote hoeveelheid tekeningen, aquarellen, schilderijen en documenten van ene Gerard Hordijk hadden gevonden. Het pand was in 2005 met inboedel en al aan een projectontwikkelaar verkocht. De advocaten, die voor de eigenaar de sloopvergunning moesten regelen, hadden via internet ontdekt dat een kunsthandelaar in Utrecht bekend moest zijn met het werk van deze Gerard Hordijk. Nog net op tijd redde Marcel Gieling, die onmiddellijk na het ontvangen bericht naar Amerika afreisde, de complete nalatenschap van de schilder uit het bouwvallige huis.
Er kwam een ware schat tevoorschijn: behalve de kunstwerken van Hordijk ook de brieven die hij ontving van zijn vriend Piet Mondriaan. Dit alles is momenteel te zien in de tentoonstelling Gerard Hordijk – Buurman en vriend van Piet Mondriaan, nog t/m 24 september 2017 in Museum Flehite.

Over de ontdekking van het werk van Gerard Hordijk in Amerika gaat de lezing van Marcel Gieling. Maar ook over de jarenlange vriendschap van Hordijk met Mondriaan. Na afloop van de lezing kan een bezoek worden gebracht aan de tentoonstelling.

Data: maandag 10 juli en maandag 17 juli 2017
Tijd: 13:30-15:30 uur
Adres: Museum Flehite, Westsingel 50, Amersfoort
Kosten;
Regulier ticket: € 16,95 (lezing, inclusief entree en een kopje koffie of thee).
Museumkaart (of OVF-ledenpas) : € 12,95
Toegangskaarten verkrijgbaar via Museum Flehite.

EXPOSITIE IN WIJKMUSEUM SOESTERKWARTIER
Gezondheidszorg toen en nu is het thema van een aantal exposities dat dit jaar in de Themakamer van het Wijkmuseum Soesterkwartier wordt gehouden. Hierbij zullen alle facetten tussen geboorte en overlijden (museaal) worden behandeld.

Op 1 juli jl. opende Marie-Louise Hehenkamp de expositie over Ouderenzorg in de Thema-Kamer van het Wijkmuseum Soesterkwartier. Verpleegkundige Hehenkamp heeft veel ervaring op het gebied van ouderenzorg, waarin ze al geruime tijd met hart en ziel werkzaam is.
Deze expositie duurt de gehele maand juli en maakt deel uit van de serie ‘Gezondheidszorg, Toen en Nu’ waaraan tot eind november aandacht wordt besteed.

Het wijkmuseum is iedere zaterdag van 12.00 tot 17.00 uur. Groepen kunnen ook op andere dagen worden rondgeleid. Zie hiervoor www.wijkmuseumsoesterkwartier.nl.

Zoals gebruikelijk is het wijkmuseum gratis toegankelijk, maar koffie of thee kost één euro en donaties zijn van harte welkom.


VEEL INTERESSE VOOR EXPOSITIE KAMP AMERSFOORT
Onder grote belangstelling is op 2 juli jl. in Kamp Amersfoort de tentoonstelling ‘Het laatste schilderij van John Dons’ geopend. Bern Dons, neef van de gefusilleerde kunstschilder, onthulde het laatste werk van zijn oom.

Het schilderij maakt deel uit van een expositie over zijn leven en dat van acht makkers uit de verzetsgroep Oranjewacht. Ze werden na een verblijf in Kamp Amersfoort op 9 juli 1942 door de Duitsers gefusilleerd op fort Rijnauwen in Bunnik. Dons rondde het schilderij af in het concentratiekamp in de dagen voor zijn executie.

”Voor mij voelt het alsof de cirkel rond is”, zo sprak Lisette Nieuwboer, een achternicht van Dons. ”Het schilderij hangt zo samen met dit kamp dat dit voelt als de enige juiste plaats om te hangen.”

Nieuwboer wist een halfjaar geleden alleen dat haar oudoom was doodgeschoten tijdens de oorlog. Nadat medewerkers van Kamp Amersfoort op zoek waren gegaan naar het schilderij en met haar in contact waren gekomen, raakte ze geïntrigeerd door zijn levensverhaal.

“Het is heel bijzonder dat een heleboel verhalen die niet meer werden verteld omdat het te pijnlijk was, opnieuw naar boven zijn gekomen. Ze zorgen er nu voor dat John 75 jaar na zijn dood weer is gaan leven.”

De opening werd bijgewoond door acht kinderen van Piet Hoefsloot, de oprichter van de Oranjewacht. Ook de zoon van Dick Boerrigter bracht – voor het eerst in zijn leven – een bezoek aan Kamp Amersfoort. Hoefsloot en Boerrigter werden met Dons gefusilleerd.

De tentoonstelling is te bezichtigen tot en met 13 augustus in het informatiecentrum van Kamp Amersfoort (Loes van Overeemlaan 19, Leusden). Tot de originele stukken behoren de fotocamera van Dons en het Bijbeltje waaruit de eveneens gefusilleerde Frans Heinekamp in Kamp Amersfoort zoveel steun putte. De expositie bestaat verder onder meer uit tekeningen van Dons, aangrijpende afscheidsbrieven, foto’s, documenten en oude krantenartikelen.
(Voor meer informatie:remco@kampamersfoort.nl)

AGENDA
Dinsdag 19 september 2017: Jan Carel van Dijk: De Amersfoortse industrie in de afgelopen eeuw (n.a.v. expositie in museum Flehite)
Dinsdag 17 oktober 2017: Jos Bazelmans: Het geluk van Jos Bazelmans (over het gevonden “oerbos”) (Maand van de Geschiedenis, thema: Geluk). Locatie nog niet bekend.
Donderdag 23 november 2017: Presentatie Jaarboek Flehite 2017 in de Joriskerk.
Vrijdag 13 april 2018: Brongerslezing in RCE. Spreker Luc. Panhuysen.

De OVF-lezingen – tenzij anders vermeld – worden gehouden in Museum Flehite, beginnen om 20.00 uur en zijn gratis toegankelijk voor leden van de OVF. Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50.

Vanaf september 2017 zullen de OVF-lezingen gehouden worden op de derde dinsdag van de maand in plaats van de tot dusver gebruikelijke laatste dinsdag van de maand.

Uiteraard is ieder van harte welkom bij de lezingen. Maar gezien de ervaringen van de laatste keren en met het oog op de beveiliging van het museum moet u er rekening mee houden dat te laat komen bij de lezingen betekent dat u voor een dichte deur komt te staan. We sluiten de deur om 20.00 uur.
In principe is er vrije inloop, maar onder andere in verband met de brandveiligheid is de maximale zaalcapaciteit 80 personen. Heel af en toe dreigt dit maximum overschreden te worden. Toegang vindt dan plaats in volgorde van binnenkomst.

TENTOONSTELLINGEN
Museum Flehite (21 mei t/m 24 september): Gerard Hordijk, Buurman en vriend van Piet Mondriaan
Wijkmuseum Soesterkwartier: Gezondheidszorg toen en nu.
Archief Eemland: Van Werk- tot Broedplaats. Werken en Wonen in het Eemkwartier
KAdE: (6 mei t/m 3 september) De kleuren van de Stijl

HISTORISCH CAFE
De erfgoedorganisaties van Amersfoort organiseren iedere tweede donderdag van de maand het Historisch Café. Iedereen die zich (vakmatig) bezighoudt met de geschiedenis van Amersfoort en omgeving is dan van harte welkom in Museum Flehite tussen 17 en 18 uur. Omstreeks 17.30 uur zal een rondje langs de partners worden gehouden om aan elkaar te vertellen waarmee elk bezig is.

In de zomer is er geen Historisch Café.

NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Belangstellenden hartelijk welkom. Aanmelden is niet nodig en de toegang is gratis.

Zaterdag 16 september 2017 Genealogisch café en computermiddag.
Woensdag 18 oktober 2017 spreekt Jan van Holsteyn over Verborgen verleden.
Donderdag 16 november 2017 algemene ledenvergadering en John Boeren spreekt over “De 25 gouden regels voor de genealoog”.
Zaterdag 25 november 2017 Algemene Vergadering van de NGV in Driebergen.
Woensdag 13 december 2017 nog niet bekend.

Vacatures
Binnen het afdelingsbestuur van de NGV komt binnenkort de functie van secretaris vacant. De taak omvat het, in overleg met de voorzitter, organiseren van twee afdelingsledenvergaderingen en drie bestuursvergaderingen per jaar.

Ook in de redactie van ons afdelingsblad ontstaat een vacature. We zoeken een redacteur, iemand die samen met de andere redactieleden ervoor zorgt dat de leden driemaal per jaar een lezenswaardig blad ontvangen.
Hebt u belangstelling voor een van beide functies? Laat dit weten aan Thijs van Veen (thijsvanveen@xmsnet.nl). Hij kan u ook nader informeren.

LEZINGEN GILDE AMERSFOORT
Leden van de OVF kunnen – zonder introducées en voor zover er plaats is – de lezingen bijwonen. Graag wel van tevoren aanmelden bij lenske.jonker@gmail.com

Maandag 11 september 2017: Mondriaan en De Stijl, Jacques Koekkoek, Mondriaanhuis, 14.00-16.00 uur.
Dinsdag 10 oktober 2017: Bewoners van het Huis met de Paarse Ruitjes (over Benjamin Cohen en de zusters van OLV), Joost Morel en Giel van der Spelt, Filalethes, 14.00-16.00 uur.
Vrijdag 20 oktober 2017: Bollenburg, Jojanneke Clarijs, Filalethes, 14.00-16.00 uur.
Donderdag 8 februari 2018: De Joden in Amersfoort, Jan Eysbouts, Gerfkamer/Joriskerk, 14.00-16.00 uur.
Begin april 2018: Architect Van der Tak, Max Cramer.