Nieuwsbrief oktober 2015

VAN HET BESTUUR


Nieuwe Leden:
Gegevens verwijderd om privacy redenen.

Overleden:
Gegevens verwijderd om privacy redenen.                         
Floor was een actief lid van de Oudheidkundige Vereniging Flehite. Hij was namens de OVF lid van de redactie van  de Kroniek, historisch tijdschrift voor Amersfoort, en ook was hij bestuurslid van de Stichting Flehite Publicaties.
Daarin hebben we hem leren kennen als een kundige en betrokken medewerker. Ook als een man met humor en met belangstelling voor zijn collega’s. We zullen hem missen en denken met dankbaarheid terug aan zijn inzet voor de vereniging.

SINT-JORISLEZING 2015
Zaterdagmiddag 10 oktober a.s. vindt om 15.00 uur de Sint-Jorislezing plaats in de St.-Joriskerk in Amersfoort. Jaarlijks organiseert Het Capittel van Sint Joris deze lezing over een vraagstuk van de hedendaagse samenleving.

Jacobine Geel verzorgt dit jaar de lezing en zal stilstaan bij het vormgeven aan collectief verdriet in de samenleving.

Het “Pianotrio in E” zal de lezing muzikaal omlijsten. Dit trio won dit jaar het Tristan 

 Keuris Kamermuziek Concours.
 Na de lezing zal burgemeester Bolsius, tevens Deken van het Capittel van Sint Joris, de zomerexposities 

 2015 in de St.-Joriskerk officieel afsluiten. Het Capittel hoopt velen te mogen begroeten tijdens deze 

MAAND VAN DE GESCHIEDENIS
Het thema is dit jaar “Tussen droom & daad. Op 14 oktober a.s. is er een avond vol dromen, dromers, daden en doeners in Zandfoort aan de Eem.

‘Tussen droom en daad staan wetten in de weg, en praktische bezwaren’ dichtte Willem Elsschot in 1910. Hoe is dat gegaan in de stad Amersfoort? Zes sprekers haken in op dit thema aan de hand van drie thema’s.
De Amersfoortse burgemeester Lucas Bolsius bijt het spits af met een persoonlijk verhaal over zijn ervaringen en de huidige armoedebestrijding in de stad. Aansluitend schetst Fred van Kan, directeur Gelders Archief, de historie van de armenzorg in de Keistad.

Carla van Dorp, directeur Centrum voor Natuur en Milieu Educatie, vertelt over de verwezenlijking van haar droom van een duurzaam milieucentrum: het Groene Huis. Daarna is het woord aan Jaap-Evert Abrahamse, senior onderzoeker historische stedenouw van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Hoe gaat deze organisatie om met het culturele, landschappelijke en monumenten-erfgoed? Tijdens het laatste deel van deze avond staat het Oliemolenkwartier centraal. Harmen Zijp van de WAR, broedplek voor kunst, techniek en duurzaamheid, vertelt over zijn dromen voor dit authentieke stukje Amersfoort. En Henk van Tilburg, fotoconservator bij Archief Eemland, vertelt over dit stadsdeel aan de hand van historische en hedendaagse beelden.


Wanneer? Woensdag 14 oktober 19.30 – 22.00 uur.
Kosten? Gratis toegang
Waar? Zandfoort aan de Eem, Eemlaan 100, 3812 ED Amersfoort
Programma:
19.00 uur: Ontvangst met een kopje koffie
19.30 uur: Lezingen
20.45 uur: Korte pauze
21.00 uur: Vervolg lezingen
21.45 uur: Afsluiting, met een glaasje na afloop
Gastvrouw is Lydia Edelkoort van Museum Flehite.

Deze avond wordt georganiseerd door negen Amersfoortse erfgoedinstellingen: Museum Flehite, Archief Eemland, Bibliotheek Eemland, Kamp Amersfoort, Waterlijn, Centrum voor Archeologie, Oudheidkundige Vereniging Flehite, Wijkmuseum Soesterkwartier en Gilde Amersfoort.

Ook elders in Utrecht is er van alles te doen:


2 oktober Kruisvaarders en Weldoeners
Centraal Museum en RTV Utrecht. Kruisvaarders en Weldoeners is een fascinerende documentaire van RTV Utrecht én tentoonstelling in het Centraal Museum over de Ridderlijke Duitsche Orde Balije van Utrecht. De documentaire wordt uitgezonden op 2 oktober 2015 bij RTV Utrecht. De tentoonstelling is tot en met 29 november 2015 te zien in het Centraal Museum Utrecht.

maandvandegeschiedenis.nl/kruisvaarders

5 oktober (20.00 uur) Het Rusland van Poetin tussen droom en daad

Amersfoort, Bibliotheek Eemhuis, Lezing over de recente geschiedenis van Rusland door NOS verslaggever Peter d’Hamecourt, twintig jaar lang het gezicht in Moskou van het NOS-Journaal.

maandvandegeschiedenis.nl/poetin
7 – 18 oktober Kinderrondleiding over Dromen. Utrecht, Museum Speelklok, 7, 14, 21, 28 oktober
14.00 uur (21 oktober om 15.00 uur). Tijdens de Maand van de Geschiedenis staat de kinderrondleiding in Museum Speelklok op woensdagmiddag geheel in het teken van dromen! De meeste dromen zijn bedrog, Ik heb zo waanzinnig gedroomd en andere slaperige klassiekers worden gespeeld op kermisorgel de Schuyt. Bijzondere collectiestukken zoals de automaat met het mannetje op de Maan, van Gustave Vichy (Parijs, 1890) worden speciaal voor deze rondleiding getoond.
maandvandegeschiedenis.nl/kinderrondleidingspeelklok
14, 21 en 28 oktober Een Droom van een Buitenhuis. Bunnik, Museum Oud Amelisweerd, aanvang 11:00 uur. Lezingencyclus over de illustere bewoners van buitenplaats Oud-Amelisweerd. Achtereenvolgens wordt een beeld geschetst van de tijd en het leven van de baron, de koning, de burgemeester en uiteindelijk de kunstenaar. maandvandegeschiedenis.nl/amelisweerd

Maand van de Geschiedenis-essay .De auteur van het Maand van de Geschiedenis-essay 2015 is Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Rotterdam. Aboutaleb onderzoekt in het essay ‘Droom & Daad’ de wegen naar een wij-samenleving. De stelling van de burgemeester is dat mensen veel kunnen leren van dromers en doeners. Het essay is de hele maand oktober voor € 2,95 te koop in de boekhandel. maandvandegeschiedenis.nl/essayaboutaleb

Tussen Droom & Daad. Tijdens de Maand van de Geschiedenis gaan we op zoek naar de dromen, dromers, daden en doeners van weleer. Van memorabele speeches als Ich Bin ein Berliner en Yes we can, helden als Willem van Oranje, Multatuli en Mandela tot bizarre utopieën. Meer dan 500 culturele instellingen organiseren activiteiten rondom het thema Tussen Droom & Daad. Alleen in oktober ontdek je alles over het grootste historische evenement van Nederland. Bekijk het exclusieve aanbod
op: maandvandegeschiedenis.nl/agenda

Het Nederlands Openluchtmuseum is hoofdorganisator van de Maand van de Geschiedenis, het Rijksmuseum organiseert de Nacht van de Geschiedenis. Het vfonds is partner en hoofdinvesteerder van beide evenementen. Samenwerking vindt plaats met Landschap Erfgoed Utrecht en meer dan 40 partnerorganisaties: maandvandegeschiedenis.nl/partners

WIJKMUSEUM SOESTERKWARTIER (www.wijkmuseumsoesterkwartier.nl)
Waar is de industrie gebleven? Het Wijkmuseum haalt ze voor u op.
Als eerste komen de oudste industrieën aan de Eem  (glasnijverheid, oliemolen en luciferfabriek) aan de beurt in een tentoonstelling gedurende de periode van 5 september t/m 31 oktober 2015. Verder dit jaar zullen steeds exposities over andere industrietakken worden getoond.  Zo zal in november en december aandacht worden besteed aan o.a. de Meursingfabriek, de Gemeentereiniging, de Gemeentelijke gasfabriek, de petttenfabriek van Hassing en indien mogelijk aan nog meer industrie langs de Eem. Wie iets in zijn of haar bezit heeft dat een mooie bijdrage aan de expositie zou kunnen zijn, kan hierover contact opnemen met Joke Sickmann, 033-4611474

Op donderdagavond 15 oktober zal Laurens Olieman een lezing geven over de “Olymolen de Rijzende Zon”. Als stichtingsjaar wordt 1765 genoemd. De molen stond op de Kleine Koppel precies tegenover het welbekende pakhuis De Spijker, dat 10 jaar geleden is gesloopt. Er zijn Amersfoorters die er over dromen dat de oude oliemolen zal worden herbouwd. Daarvoor is een plan ontwikkeld. Anderen wijzen deze droom af, en willen in plaats van een gezicht op de molen een hypermodern gebouw aan het Eemplein.
De lezing wordt gegeven in het kader van de Maand van de Geschiedenis: Tussen Droom & Daad”. Het Wijkmuseum sluit op het thema aan door in de expositie over “de Oudste Industrie aan de Eem” ook aandacht te besteden aan deze oliemolen. Getoond wordt onder andere het uithangbord, datblijkens een oude inventaris in 1829 al bestond.
Lezing over Oliemolen de Rijzende Zon op 15 oktober, aanvang 20.00 uur, (de zaal is om 19.30 uur open), St. Bonifaciusstraat 61( Vrij entree, er wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd voor het wijkmuseum).

DUBBELTENTOONSTELLING IN MUSEUM FLEHITE EN HET MONDRIAANHUIS
Cobra tot Zero is de titel van de dubbeltentoonstelling die vanaf 1 november 2015 te zien is in Museum Flehite en het Mondriaanhuis in Amersfoort. De tentoonstelling op twee locaties toont een selectie uit de omvangrijke collectie van het echtpaar Roetgering. Deze collectie omvat onder andere Nederlandse naoorlogse, abstracte schilderkunst en een representatieve verzameling uit de oeuvres van de Duitse Zero-kunstenaar Leo Erb en diens Franse stijlgenoot Bernard Aubertin.

KUNSTHAL KAdE (www.kunsthalkade.nl)
Expeditie land art; Landschapskunst in de Verenigde Staten Groot-Brittannië en Nederland
 Van 19 september 2015 t/m 3 januari 2016 is in Kunsthal KAdE Amersfoort de tentoonstelling

 Expeditie land art te zien. Deze tentoonstelling is georganiseerd rondom de publicatie van het 

 boek Expeditie land art van Sandra Smallenburg. Hoewel in de collecties van de Nederlandse 

 musea veel werken te vinden zijn van internationale land art-kunstenaars, is tot op heden in 

 Nederland nog geen grote tentoonstelling over deze stroming te zien geweest. De nadruk in de tentoonstelling in Kunsthal 

 KAdE ligt op zes pioniers van de land art-beweging; Nancy Holt, Robert Smithson, Walter De Maria, James Turrell,

 Richard Long en Marinus Boezem en hun invloed op een jonge generatie kunstenaars, te weten Francis Alÿs, Tacita Dean, Mario Garcia Torres, Zeger Reyers, Pierre Bismuth en Lara Almarcegui. Er is een uitgebreid randprogramma met o.a. lezingen, interviews met kunstenaars en een excursie in samenwerking met Land Art Flevoland.

UTRECHT GESCHIEDENISPRIJS
De Vereniging Oud-Utrecht wil nieuw en oorspronkelijk onderzoek naar de geschiedenis van de provincie Utrecht stimuleren en heeft hiervoor samen met de Universiteit Utrecht een onderzoeksprijs in het leven geroepen.
De vereniging doet een oproep aan alle onderzoekers, amateur of professioneel, studenten of beginnend wetenschappers om voorstellen in te zenden voor de Utrecht Geschiedenisprijs. Meedoen kan door vóór 1 januari 2016 een onderzoeksvoorstel van maximaal twee A4 in te zenden. Twee inzenders worden genomineerd en gevraagd hun voorstel uit te werken tot een artikel. De winnaar ontvangt €1.800 en een penning. Voor de tweede prijs is €1.300 beschikbaar.
Het onderzoeksvoorstel moet erop gericht zijn nieuwe inzichten te krijgen in de geschiedenis van de provincie Utrecht. Denk hierbij aan de historische infrastructuur, de geschiedenis van landbouw en het agrarisch bedrijf, of de ontwikkeling van de steden in de 19e eeuw. Deze en andere onderzoeksideeën zijn te vinden in de zogenaamde ‘Leemtelijst’ die Landschap Erfgoed Utrecht heeft samengesteld. Maar uiteraard mogen onderzoekers ook met eigen ideeën komen. Ook kan het onderzoek gericht zijn op een herinterpretatie van bestaand onderzoek.
De inzendingstermijn sluit op 1 januari 2016. Hierna zullen alle onderzoeksvoorstellen worden beoordeeld door een deskundige jury. De uiteindelijke winnaar krijgt niet alleen het geldbedrag en de penning, maar Oud-Utrecht zal zich bovendien inzetten voor publicatie van het onderzoek, bij voorkeur in haar eigen Jaarboek Oud-Utrecht.
De Vereniging Oud-Utrecht zet zich al sinds 1923 in voor de bevordering van de kennis van en belangstelling voor de provincie Utrecht. De vereniging heeft rond de 2000 leden. Kijk voor voorwaarden, details en inzendingsadres op www.oud-utrecht.nl/utrechtgeschiedenisprijs of neem contact op met Menno Wiegman via 06 47 980 928.

AGENDA
Woensdag 14 oktober 2015: Zandfoort aan de Eem; Lezingenavond Maand van de Geschiedenis; Aanvang 19.00 uur
Dinsdag 27 oktober 2015: OVF-lezing; Sander Wassing: De Bloedraad. N.a.v. de Maand van de Geschiedenis, thema: Tussen droom en daad.
Dinsdag 24 november 2015: OVF-lezing door Nelleke Moot: Voedingsgeschiedenis / Gezondheidscultuur
Donderdag 26 november 2015; Sint Joriskerk; 17.00 uur: Presentatie Historisch Jaarboek Flehite 2015. Spreker is prof. Jo Thijssen, schrijver van het Jaarboek -artikel “Centsprenten uit Amersfoort. Frans Felix als boekhandelaar, drukker en uitgever, 1827-1843”.
Vrijdag 29 april 2016: Brongerslezing; RCE


De OVF-lezingen – tenzij anders vermeld – worden gehouden in Museum Flehite, beginnen om 20.00 uur en zijn gratis toegankelijk voor leden van de OVF. Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50.
Met het oog op de beveiliging van het museum moet u er rekening mee houden dat te laat komen bij de lezingen betekent dat u voor een dichte deur komt te staan. We sluiten de deur om 20.00 uur.


NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Donderdagmiddag 8 oktober 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagavond 15 oktober 2015 spreekt Saskia Klooster (NIMH) over ‘Genealogische opzoekingen in het archief van de Koninklijke Marine’
Dinsdagavond 3 november 2015 spreekt Odette Franssen over Geneanet. Na een afdelingsledenvergadering.
Donderdagmiddag 12 november 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagmiddag 10 december 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Dinsdagavond 15 december 2015 spreekt Peter Eyckerman over ‘Datering van oude foto’s’.
Verdere lezingen op 21 januari, 16 februari, 17 maart, 12 april (met ledenvergadering) en 10 mei 2016.
Spreekuur familiegeschiedenis: Donderdagmiddag 14 januari, 11 februari, 10 maart, 14 april, 12 mei, 9 juni 2016.


HISTORISCH CAFE
Zie www.archiefeemland.nl/agenda
Tijdens het Historisch Café op 8 oktober zal Ludo Jongen iets vertellen over het onlangs verschenen Amersfoortse Mirakelboek.

LEZINGEN GILDE AMERSFOORT
7 oktober 2015; 14.00-16.00 uur: Wim Sweers: Magie en hekserij; Mariënhof, Tuinkamer
3 november 2015, 14.00-16.00 uur: prof. D. de Vries: Torenbouw in de late middeleeuwen; RCE
4 februari 2016: 14.00-16.00 uur: Gerda van Dijk: Van schaap tot schap; St. Joriskerk, Gerfkamer.
14 april 2016: 14.00-16.00 uur: Jan Carel van Dijk: De binnenstad in kaart gebracht; Armen de Poth, Celzusterenkamer.