VAN HET BESTUUR
In deze eerste nieuwsbrief van 2015 wenst het bestuur u een gezegend en inspirerend jaar toe.
We hopen u bij verschillende van onze activiteiten te mogen ontmoeten.
Algemene Ledenvergadering
Op 24 maart 2015 hopen we onze Algemene Ledenvergadering te houden. Tijdens die vergadering kunt u weer kennis maken met de activiteiten van en binnen de vereniging. Evenals vorig jaar zal de Collectiecommissie een aantal voorwerpen uit de collectie van het museum presenteren. En wel in de vorm van VERZOEKNUMMERS. Als u meer wilt weten van een of meer voorwerp(en) in het museum, kunt u dat melden bij de voorzitter van de Collectiecommissie, Ger de Ree (collectiecommissie@historisch-amersfoort.nl)
Weet u dat u al een deel van de collectie op de website van het museum kunt bekijken? Ga naar www.museumflehite.nl; doorklikken naar Museum, doorklikken naar Gebouw en Collecties en dan klikken op Zoeken. Doorzoek nu circa 2500 objecten met een zoekterm, bijvoorbeeld ZILVER.
Ledenbijeenkomst
De aangekondigde bijeenkomst voor leden die met het bestuur willen meedenken over een aantal beleidsonderwerpen zal worden gehouden op 26 februari a.s. in de Martuskerk, Copernicusstraat 18. Op de agenda staat ondermeer het onderwerp hoe inhoud kan worden gegeven aan de rol van de OVF met betrekking tot Monumentenzorg. Maar ook andere onderwerpen willen we aan de orde stellen. En u gelegenheid bieden om uw inbreng te leveren.
Zij die zich hiervoor al aanmeldden hebben inmiddels een uitnodiging ontvangen. Er is nog wel ruimte voor meer deelnemers, dus als u zich nog niet aanmeldde: schroom niet! (p.jonkman@kpnmail.nl)
Nieuwe Leden:
Gegevens verwijderd om privacy redenen.
Overleden:
Gegevens verwijderd om privacy redenen.
BREED VERZAMELD
De veelomvattende collectie Van Schaik; Museum Flehite 17 januari t/m 6 april 2015
De expositie toont schilderijen en sculpturen uit de ruime collectie van het echtpaar Van Schaik uit Groenekan. Wim en Hella van Schaik verzamelden in ruim zestig jaar meer dan duizend kunstwerken: schilderijen, aquarellen, tekeningen, werk in elke denkbare grafische techniek, sculpturen in hout, steen en metaal, penningen, sieraden en niet-westerse kunst. De titel Breed verzameld verwijst enerzijds naar het ‘brede’ karakter van de verzameling, maar ook naar de schilder Dirk Breed (1920 – 2004) die in de collectie van de Van Schaiks met tientallen werken is vertegenwoordigd en met wie het echtpaar een jarenlange vriendschap onderhield.(Dirk Breed, Kolhorn)
De eerste kunstaankoop deed econoom Wim van Schaik in 1952 van zijn eerste salaris als trainee bij Wessanen. Nog zeer recent werden enkele belangwekkende schilderijen aan de collectie toegevoegd, zoals van H.N. Werkman. Wim van Schaik is inmiddels 90 jaar oud, Hella 75. Ondanks hun leeftijd komt er geen einde aan de enorme verzameldrift en is de passie voor kunst en cultuur in het geheel niet getemperd. Het echtpaar Van Schaik was in 2011 met een schilderij van Jan Sluijters en één van Kees Maks bruikleengever van de tentoonstelling Nachtlicht in Museum Flehite. Het contact is daarna blijven bestaan, de wederzijdse belangstelling en waardering gegroeid, wat heeft geleid tot de keuze van het echtpaar om juist in Museum Flehite een belangrijk deel van de collectie aan het publiek te tonen.
Zebra op zolder
Naast schilderijen van o.a. Armando, Peter Bes, Dirk Breed, Engelbert L’hoëst, Jan Sluijters en Jaap Hillenius, omvat de collectie Van Schaik vele realistische sculpturen van veelal dierenfiguren van o.a. Pieter d’Hont, Arie Teeuwisse en Hetty Heyster. Deze sculpturen worden speels gepresenteerd op de zolder van het museum in een verrassende combinatie met foto’s van dieren uit Dierenpark Amersfoort door Ep de Ruiter.
Particulier kunstbezit in de spotlights
De laatste jaren wordt ook in het tentoonstellingsprogramma van Museum Flehite met grote regelmaat aandacht geschonken aan particulier kunstbezit. In 2007 werd onder de titel Jongkind tot Van der Leck de indrukwekkende collectie schilder- en tekenkunst van het Amersfoortse verzamelaarsechtpaar Kamerbeek getoond. Vervolgens was er in 2010 de tentoonstelling De (burge)meester verzamelt van de kunstcollecties van toenmalige burgemeester Albertine van Vliet en schooldirecteur Lex van de Haterd en hun partners. In 2012 werd een selectie getoond uit de zeer omvangrijke kunstcollectie van de Limburgse Amsterdammer, Ger Fransen.
Publicatie
Bij de tentoonstelling verschijnt de gelijknamige publicatie Breed verzameld waarin een uitgebreid overzicht van de collectie Van Schaik is opgenomen. Het boek is verkrijgbaar in de winkel van Museum Flehite en kost € 14,90.
DIT IS HET SOESTERKWARTIER
De eerste versie van dit boek verscheen tien jaar geleden enwas al jaren uitverkocht. Omdat de vraag naar het boek nog steeds ontzettend groot is, heeft het Wijkmuseum Soesterkwartier het initiatief genomen om een heruitgave te maken. Naast het bestaande verhaal staat er ook veel nieuwe kennis in over de geschiedenis van het Soesterkwartier en over de vele veranderingen in de wijk.
Op 20 december jl. is deze vernieuwde uitgave gepresenteerd in het Wijkmuseum. Het boek is daar sindsdien te koop voor €19,50.
BIJ DE BEUK LINKSAF, BOEK OVER KAMP AMERSFOORT
Jan Reemst, een boerenzoon uit den Treek, haalde als jongen van zeven samen met zijn vader schillen op in Kamp Amersfoort. Wat zij daar nog veel meer deden, moest tijdens de Tweede Wereldoorlog natuurlijk onbekend blijven. Maar eenmaal op leeftijd, sprak hij over zijn herinneringen met José Huurdeman die al eerder, in ‘Dorpen op Drift’, over Leusden in oorlogstijd schreef. Zij vertelt zijn aangrijpende verhaal in ‘Bij de beuk linksaf’ en vult het aan met een historische achtergrond.
Het boek is uitgegeven door de Historische Kring Leusden met steun van de landgoederen Den Treek-Henschoten en De Boom. Het telt ruim 160 bladzijden met veel historische foto’s. De prijs van het boek is € 14,95.
Het is verkrijgbaar in Leusden bij: Boekhandel van de Vlist, Bruna (Hamershof), De Readshop (Biezenkamp) en Dirk (Leusden Zuid/Tabaksteeg).
In Amersfoort bij: Boekhandel Veenendaal (Langestraat) en De Algemene Boekhandel (Leusderweg).
Verder bij de Historische Kring zelf. De verzendkosten buiten Leusden zijn dan € 4,25 per boek.
DE INDISCHE BUURT IN AMERSFOORT
Samen met een aantal coauteurs ben ik bezig een boek te schrijven over ‘koloniale’ (lees Oost- en West-Indische, Transvaal)-buurten in Nederland. Amersfoort is een van de bijna 50 plaatsen met Oost- en West-Indische straatnamen.
Naast deel 1 waarin het fenomeen Indische buurten wordt beschreven, zullen in deel 2 alle plaatsen kort de revue passeren.
Per plaats zal in ca 1000 woorden aan het volgende aandacht worden gegeven:
– Het ontstaan van de wijk, aanleiding.
– Jaartal of periode van bouw (architectuur, bouwstijl).
– Statistische gegevens: km2, aantal inwoners (toen–nu), sociaal-economische situatie.
– Reden van de naamgeving (archiefonderzoek, straatnamencie).
– Anekdotes, bekende Nederlanders die er geboren zijn of woonden.
– Beschrijving van de wijk anno nu. Hebben de ‘koloniale’ straatnamen voor de huidige
bewoners nog een betekenis? Hebben de straatnamen tot conflicten geleid?
– Kaart van het historische plan en het hedendaagse stratenpatroon in de Indische wijk
(overzicht van de straatnamen).
– Oude prentbriefkaarten vs huidige foto’s.
– (en misschien hebt u nog een aanvullend idee).
Graag kom ik in contact met een coauteur, die het interessant vindt om belangeloos aan het boek mee te werken (hij of zij krijgt een gedrukt exemplaar). Wellicht een (vroegere) bewoner van de buurt, die uit eigen ervaring kan vertellen of schrijven over zijn of haar wijk. Of iemand die al archiefonderzoek heeft gedaan naar zijn woning of woonomgeving.
Dick Rozing Geografie en Onderwijs, Hof der Herinnering 24, 3823 WV Amersfoort
T 033 4552031 / 06 16425515; e-mail prive@dickrozing.nl (prive); website www.dickrozing.nl
STICHTING HISTORISCH VERPLEEGKUNDIG BEZIT
Deze stichting ijvert voor het behoud en het toegankelijk maken van materialen van historische waarde op het gebied van de verpleegkunde. Daarmee tracht zij de kennis van de geschiedenis van de verpleegkunde te bevorderen en de wortels van het verpleegkundig beroep nader gestalte te geven.
In Amersfoort (nog wel! Over een jaar zal de verzameling worden overgebracht naar Urk) kunt u de leuke verzameling bekijken aan de Neonweg 12.
Openstelling op dinsdag en woensdag tussen 11.00 en 14.00 uur. Groepen op afspraak.
Al het werk wordt gedaan door vrijwilligers van wie een groot aantal een verpleegkundige achtergrond heeft.
Contactgegevens: telefoon: 033.4621752 / e-mail shvb@verpleegkundigerfgoed.nl
VAN DEN HEILIGENBERG 1500 – 2000
Dertien generaties boerenleven
De familie Van den Heiligenberg komt oorspronkelijk uit Amersfoort en leefde daar onder de naam Buijs. In de 16e eeuw zijn zij pachters van de boerderij en het bouwland behorend bij De Heilige Bergh, een uithof van de Paulusabdij in Utrecht. Daarnaast zijn zij eigenaar van de nabij gelegen boerderij Dorresteijn op de grens van Amersfoort en Leusden. In het boek wordt aandacht besteed aan Amersfoort in de 16e eeuw. Afgebeeld is o.a. een plattegrond van de boerderij op de Heiligenberg, gemaakt in 1639. Aan het begin van de 17e eeuw wonen vier broers onder de naam Van den Heiligenberg in Wijk bij Duurstede en omgeving: Thoenis, Jasper, Willem en Hendrick. Jasper is de stamvader van een groot aantal van de tegenwoordige Van den Heiligenbergen in Nederland. Naast zijn activiteiten als voerman en eigenaar van een veerdienst op Utrecht begint hij een landbouwbedrijf. Vanaf 1648 tot 1913 wonen en werken de Van den Heiligenbergen op een stadsboerderij aan de Achterstraat en daarna op deAdriana Hoeve aan de Zandweg in Wijk bij Duurstede. Na de laatste uitbreiding van Wijk bij Duurstede is het fruitbedrijf van de familie verplaatst naar de Rijndijk, dicht bij de historische boerderij Rimmingen. Daarmee is het verhaal rond want ook Jasper van den Heiligenberg had op Rimmingen rond 1670 zijn boerenbedrijf.
Het boek vertelt de geschiedenis van de familie waarvan het wel en wee mede wordt bepaald door nationale en internationale ontwikkelingen. Oorlogen brengen ellende en armoede, veepest tast de veestapel aan, de kindersterfte is hoog. Er is tegenslag maar er zijn ook perioden van welvaart. De familie heeft het overleefd.
Van de familie Buijs zijn verhoudingsgewijs veel genealogische gegevens in het boek opgenomen.
Over de auteurs
Ida Kemperman-Wilke was archivaris van Weesp en schreef diverse publicaties en boeken over de geschiedenis van die stad. Kees Kemperman heeft gewerkt in het voortgezet onderwijs. Wim Kemperman werkte in het bedrijfsleven en is actief als ontwerper en maker van glas-in-lood. De laatste twee zijn kleinzonen van Cornelis Everhardus van den Heiligenberg (1886-1961).
Over het boek
Luxeuitgave, Full colour, Hardcover, 240 pagina’s, A4 formaat;ISBN 978-94-91164-78-1.
Het boek is in eigen beheer ontwikkeld en gefinancierd. U kunt het boek bestellen via 030-6950826 of 06.51320316 of glasinloodkemperman@xs4all.nl (kosten € 25).
AGENDA
Dinsdag 27 januari 2015: OVF-lezing: Theo Miltenburg en Wim Eimers: 1615, start van de tabaksteelt in Amersfoort.
Dinsdag 24 februari 2015: OVF-lezing: Jan Carel van Dijk: De geschiedenis van Garnizoen Amersfoort (1830 tot heden) (Thema “Oorlog en vrede”)
Dinsdag 24 maart 2015: Algemene ledenvergadering OVF
Dinsdag 28 april 2015: OVF-lezing: Ludo Jongen: Ansfridus.
De OVF-lezingen – tenzij anders vermeld – worden gehouden in Museum Flehite, beginnen om 20.00 uur en zijn gratis toegankelijk voor leden van de OVF.
Voor niet-leden bedraagt de toegangsprijs € 3,50.
Met het oog op de beveiliging van het museum moet u er rekening mee houden dat te laat komen bij de lezingen betekent dat u voor een dichte deur komt te staan. We sluiten de deur om 20.00 uur.
NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Zie ook www.ngv.nl bij afdeling Amersfoort e.o.
Donderdagmiddag 8 januari 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagavond 15 januari 2015 spreekt Gerrit Woertman, Genealogie en nu op zoek naar DNA?
Donderdagmiddag 12 februari 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Dinsdagavond 17 februari 2015 spreekt Sytske Visscher over WieWasWie.
Donderdagmiddag 12 maart 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagavond 26 maart 2015 spreekt Rosalien Fiedeldij Dop over Erochique.
Donderdagmiddag 9 april 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
Donderdagavond 16 april 2015 presentatie “Het bewaren waard”, na de afdelingsledenvergadering.
Donderdagavond 7 mei 2015 houdt Bert Willemen een lezing over ‘Met hond en hondenkar terug in de historie’.
Donderdagmiddag 21 mei 2015 spreekuur familiegeschiedenis.
HISTORISCH CAFE
U bent op donderdag 8 januari 2015 vanaf 17.00 uur weer van harte welkom bij het Historisch Café van Archief Eemland en partners. Locatie:Kade-café, Eemplein 73. Er zal een presentatie gegeven worden over de nieuw aan te wijzen monumenten in de stad.
Archief Eemland organiseert samen met een aantal partners iedere tweede donderdag van de maand het Historisch Café. Iedere editie vindt er een korte presentatie plaats over een historisch onderwerp of daaraan verwant. Daarnaast is er altijd volop gelegenheid om anderen met historische belangstelling te ontmoeten. De toegang is gratis, drankjes zijn voor eigen rekening. U bent van harte welkom.