VAN HET BESTUUR
Nieuwe leden:
Gegevens verwijderd om privacy redenen.
Overleden
Gegevens verwijderd om privacy redenen.
Aantal leden per 31 oktober: 571
Ledenwerving op de Varkensmarkt.
Presentatie Historisch Jaarboek 2017
De presentatie van Flehite, Historisch Jaarboek voor Amersfoort en omstreken 2017 zal plaats vinden op donderdag 23 november a.s. in de St. Joriskerk. U bent welkom vanaf 16.30 uur. Het officiële gedeelte begint om 17.00 uur.
Bij die presentatie zal Burchard Elias vertellen over meubelfirma Fontein. Het eerste boek zal daarna worden aangeboden aan Henk Wassink, oud-medewerker van de firma Fontein.
De inhoud van het nieuwe Jaarboek:
– Burchard Elias heeft onderzoek gedaan naar de Amersfoortse kunsthandel en meubelfabriek Fontein;
– Annelies Frequin bestudeerde het schilderij De bespotting van Christus door Gerrit van Stellingwerff (1643);
– Gerard Raven onderzocht de Amersfoortse emigratie kort na de Tweede Wereldoorlog;
– Ton Reichgelt laat met de familie Van der Maat de macht zien van de middeleeuwse elite;
– Hans Smit geeft een beeld van Amersfoortse boekcultuur in de periode 1750-1900;
– Bertus Wouda onderzocht de Watersnood van 1916.
– Drie boekbesprekingen (resp. over stadsarchitect Zuiderhoek, de Sint Franciscus Xaveriuskerk en het Huis Bollenburg)
– Jaaroverzichten van de gemeentelijke afdelingen Monumentenzorg en Archeologie.
Na afloop van de presentatie zal het Jaarboek uitgereikt worden aan de leden (vanaf ca. 17.30 uur tot 19.00 uur). Leden van de OVF ontvangen het Jaarboek OP VERTOON VAN HUN LEDENPAS. Om kosten van verzending te besparen stelt het bestuur het zeer op prijs als de leden tijdens de presentatie, naast hun eigen boek, ook dat van kennissen die de presentatie niet kunnen bijwonen komen halen.
Het bestuur doet een beroep op de leden om te helpen bij de bezorging van de dan nog overgebleven boeken. Als u bereid bent om een aantal boeken te bezorgen in de wijk waar u woont, wilt u dat dan melden aan P. Jonkman (p.jonkman@kpnmail.nl)?
De Erdalfabriek, glansrijk middelpunt van Nederland
Op 2 november verscheen “De Erdalfabriek, glansrijk middelpunt van Nederland”, geschreven door Jan Carel van Dijk. Dit door de Stichting Flehite Publicaties uitgegeven boek beschrijft de geschiedenis van het grootste en meest unieke merkartikelenbedrijf dat Amersfoort ooit heeft gekend, het Erdalconcern.
Natuurlijk kan dan niet worden ontkomen aan het noemen van jaartallen en persoonsnamen, maar het is ook doorspekt met nostalgische afbeeldingen en leuke etenswaardigheden. Cor Boonstra, de latere Philips-president, heeft er bijvoorbeeld het vak van CEO geleerd! Rond 1960 werkten er alleen al in Amersfoort inclusief de buitendienst zo’n 700 medewerkers en ging het bedrijf qua productenaanbod steeds meer op een “Unilever in het klein” lijken.
Het is destijds begonnen met glans- en poetsmiddelen. Een reclameslogan in de vijftiger jaren luidde derhalve: “Erdalfabriek, glansrijk middelpunt van Nederland”. Dit met een knipoog naar het feit dat in Amersfoort het kadastrale middelpunt van ons land lag. In 2012 kwamen de gebouwen aan de Brabantsestraat, hoek Kleine Koppel leeg te staan, maar nu bruist het er weer van de activiteiten, want “De Nieuwe Stad” kwam ervoor in de plaats.
Voor leden van de OVF is dit boek bij de uitreiking van het Jaarboek verkrijgbaar voor de prijs van € 12,50 (in de winkel kost dit boek € 14.95).
WALDEMAR OTTO IN MUSEUM FLEHITE
28 oktober 2017 t/m 21 januari 2018
Vanaf 28 oktober presenteert Museum Flehite in Amersfoort een tentoonstelling met sculpturen van Waldemar Otto, de Duitse kunstenaar die in het bekende kunstenaarsdorp Worpswede woont en werkt. Het werk van Otto is figuratief, maar is in de loop van de jaren steeds verder geabstraheerd. Deze ontwikkeling is goed te zien in de expositie van Museum Flehite.
LEZING OVER DE GASFABRIEK
Omstreeks 1900 bouwde de gemeente Amersfoort een gasfabriek tussen de spoorlijn, de Eemstraat en de Gaslaan, waar nu de Amsterdamseweg loopt. De gasfabriek, met maar liefst vier gashouders, stond bijna letterlijk in de achtertuin van de bewoners van de Eemstraat in de wijk ’t Sasje. De gasfabriek raakte in 1965 buiten gebruik en werd kort daarna afgebroken. Sjoerd Hekking geeft op donderdag 30 november van 15.00 tot 17.00 uur een lezing over de gasfabriek in de Keizaal in het Eemhuis. De toegang is gratis.
Voorafgaand aan de lezing kunt u de tentoonstelling ‘Van Werk- tot Broedplaats’ bekijken op de 3everdieping van het Eemhuis.
Aanmelden: Meld u aan via archiefeemland@amersfoort.nl of bel (033) 469 5017.
Onbewoonbaar verklaarde woningen aan de Eemstraat met
op de achtergrond de gasfabriek (1965) Fotocinehouse
Amersfoort
WIJKMUSEUM SOESTERKWARTIER
‘Hoe creatief is het Soesterkwartier?’ is het motto van een expositie waaraan behalve door Soesterkwartierders ook door bewoners van de naburige Amersfoortse wijken kan worden meegedaan. Deze tentoonstelling wordt gehouden in de maanden december en januari. Hiervoor kunnen vanaf heden behalve schilderijen, tekeningen, beeldhouw- en boetseerwerken ook brei- en haakwerken en (bijvoorbeeld) zelfgemaakte poppenkleding worden ingezonden. Voor deze expositie heeft het Wijkmuseum Soesterkwartier, Sint
Bonifaciusstraat 61 in Amersfoort haar Thema-Kamer (achter de museumwoning) beschikbaar gesteld.
Belangstellende creatievelingen kunnen zich hiervoor via de nummers 033.4635661 of 06.224.22725 telefonisch aanmelden. Dat kan natuurlijk ook tijdens de wekelijkse (gratis) openstelling van het museum op zaterdagen van 11.00 tot 16.00 uur.
HISTORISCH KIJKCAFE IN LEUSDEN
Er is weer een Historisch Kijkcafé en wel op donderdagmiddag 9 november in de bibliotheek in Leusden.
U bent van harte welkom om daar een kijkje te nemen.
De laatste jaren zijn steeds meer afbeeldingen uit de collectie van de Historische Kring Leusden (HKL) geïnventariseerd en op adres geordend. Hierdoor is gemakkelijk na te gaan of foto’s van een bepaalde straat en huisnummer beschikbaar zijn.
U kunt ook zelf foto’s meenemen naar het “Historisch Kijkcafé” om aan anderen te laten zien. Deze afbeeldingen worden gescand en zo direct vertoond op het scherm.
Tijdens het “Historisch Kijkcafé” is het Documentatiecentrum van de Historische Kring Leusden ook geopend en kunnen leden van de HKL boeken en tijdschriften inzien en lenen.
Niet-leden kunnen de boeken en tijdschriften alleen inzien.
U bent welkom van 14.45 uur – 16.00 uur in de Bibliotheek Leusden.
LEZING GREBBELINIE IN LEUSDEN
José Huurdeman verzorgt op woensdagavond 8 november van 20.00 tot 22.00 uur een lezing over de ‘Grebbelinie in Leusden’.
De Grebbelinie is een prachtig stuk natuur binnen de gemeente Leusden waar veel mensen recreëren. Maar dit dijkje heeft een grote stempel op onze geschiedenis gedrukt. In de lezing wordt kort ingegaan over het ontstaan van de Grebbelinie in 1745 als waterlinie. Na jaren van verwaarlozing werd in 1939 besloten de Grebbelinie weer als militair verdedigingswerk in gebruik te nemen. Dat had enorme gevolgen voor de lokale bevolking.
Het begon eind augustus 1939 met de mobilisatie. Al gauw volgde evacuatie en inundatie van het gebied achter de dijk. Maar daar bleef het niet bij want op 10 en 11 mei 1940 moest de gehele bevolking van Leusden, Stoutenburg en Achterveld evacueren naar Noord-Holland. Dit was strak georganiseerd. Het melkvee ging hen voor; in kuddes van 1000 stuks over de weg naar havenplaatsen om verscheept te worden. Boerderijen in het schootsveld werden door Nederlandse militairen in brand gestoken. In 1945 werd de Grebbelinie nog een keer gebruikt, nu door het Duitse leger. Leusdense boeren moesten meewerken door zand te rijden voor stellingbouw. In april 1945 werd de linie een frontlijn waar gevechten uitbraken en waarbij ook burgers het slachtoffer werden. Opnieuw werden – vaak pas herbouwde – boerderijen in brand gestoken.
We zijn te gast in de bibliotheek in boerderij Nieuw Langebeek. Deze ligt best een stukje van de Grebbeliniedijk af. Na de pauze hoort u echter hoe ook deze boerderij en
haar bewoners werd getroffen als gevolg van de weer in gebruik genomen Grebbelinie.
Locatie: Bibliotheek Leusden, Hamersveldseweg 77, Leusden.
Kosten: € 5.
Aanmelden: www.latenttalent.org
GREBBELINIE BEZOEKERSCENTRUM
In het Grebbelinie Bezoekerscentrum duik je in de geschiedenis van deze meer dan tweehonderd jaar oude verdedigingslinie. Hoe ze is ontstaan, hoe ze werd gebruikt door soldaten om ons land te beschermen en hoe bijzonder het is dat deze linie nu nog bestaat. In de interactieve expositie in het bezoekerscentrum kom je acht soldaten tegen die je alles vertellen over de vaderlandse geschiedenis en welke avonturen ze beleefden in die tweehonderd jaar.
Locatie: nabij Fort aan de Buursteeg, Buursteeg 2, 3927 EJ Renswoude (maandag gesloten)
(www.grebbelinie.nl)
2500 JAAR GECHIEDENIS ONDER DE A28
De kerktoren van Oud-Leusden is een van de oudste kerktorens van Nederland. Er is historisch al wel het een en ander bekend over de toren en zijn omgeving, maar ook archeologisch is Oud-Leusden erg interessant. In een straal van 1 km zijn tijdens verschillende archeologische onderzoeken sporen en vondsten gevonden van het Midden-Paleolithicum tot en met de Tweede Wereldoorlog; resten die min of meer wijzen op continuïteit van bewoning. De meeste informatie komt van een opgravingscampagne van de
toenmalige ROB tussen 1982 en 1985 tijdens de aanleg van de A28. Toen zijn resten gevonden die dateren van de Bronstijd tot en met de Late Middeleeuwen, sporen van bewoning en begravingen.
Tijdens de lezing wordt ook Oud-Leusden in haar archeologische context gezet en wordt er duidelijk gemaakt waarom de kerktoren daar staat en waarom hij daar nu min of meer alleen staat.
De spreker, Sanne Beumer, is als archeoloog verbonden aan het Centrum voor Archeologie van de gemeente Amersfoort.
U bent welkom op 30 november 2017 om 20.00 uur in de Dorpskerk te Leusden, Arnhemseweg 75, 3832 AT Leusden. Toegang is gratis.
AGENDA
Donderdag 23 november 2017: Presentatie Jaarboek Flehite 2017 in de Joriskerk (17.00 uur).
Vrijdag 13 april 2018: Brongerslezing in RCE. Spreker Luc. Panhuysen.
TENTOONSTELLINGEN
Museum Flehite (t/m 21 januari 2018): Waldemar Otto, beelden uit Worpswede
Museum Flehite (in het open depot): Piet Jonkman toont zijn verzameling bouwplaten van Amersfoortse gebouwen
Wijkmuseum Soesterkwartier: Gezondheidszorg toen en nu
Archief Eemland: Van Werk- tot Broedplaats. Werken en Wonen in het Eemkwartier
Archief Eemland (v.a. 12 oktober,): Expositie van foto’s die de Amersfoortse fotografe Carla Kogelman maakte van de gebruikers van het Sportfondsenbad. Locatie: 3e verdieping van het Eemhuis
Rietveldpaviljoen (t/m 8 januari 2018): De Stijl voorbij, Gerrit Rietveld en de jaren vijftig
KAdE (t/m 7 januari 2018): Solotentoonstelling Maria Roosen: “VUUR”
HISTORISCH CAFE
De erfgoedorganisaties van Amersfoort organiseren iedere tweede donderdag van de maand het Historisch Café. Iedereen die zich (vakmatig) bezighoudt met de geschiedenis van Amersfoort en omgeving is dan van harte welkom in Museum Flehite tussen 17.00 en 18.00 uur. Omstreeks 17.30 uur zal een rondje langs de partners worden gehouden om aan elkaar te vertellen waarmee elk bezig is.
Het komende HC is op 9 november a.s. Armen de Poth verzorgt een korte presentatie.
NGV WERKGROEP LEZINGEN EN ACTIVITEITEN
Belangstellenden hartelijk welkom. Aanmelden is niet nodig en de toegang is gratis.
Zie www.ngv.nl/wwwAFT/
Donderdag 16 november 2017 algemene ledenvergadering en John Boeren spreekt over “De 25 gouden regels voor de genealoog”.
Zaterdag 25 november 2017 Algemene Vergadering van de NGV in Driebergen.
Woensdag 13 december 2017 Jos Kaldenbach over “Zoeken in Duitsland”.
Op maandag 15 januari 2018, donderdag 15 februari 2018, maandag 19 maart 2018, donderdag
19 april 2018, donderdag 17 mei 2018, maandag 15 oktober 2018, donderdag 15 november en donderdag 13 december 2018 zijn lezingen gepland.
Op zaterdagmiddag 15 september 2018 genealogisch café en computermiddag.
LEZINGEN GILDE AMERSFOORT
Leden van de OVF kunnen – zonder introducées en voor zover er plaats is – de lezingen bijwonen. Graag wel van tevoren aanmelden bij lenske.jonker@gmail.com
Donderdag 8 februari 2018: De Joden in Amersfoort, Jan Eysbouts,
Gerfkamer/Joriskerk, 14.00-16.00 uur.
Begin april 2018: Architect Van der Tak, Max Cramer.